met sal manassen achterom kijken

(arcana studio) #1

De Groenmarkt had destijds door haar beperktere
grootte met de pomp precies in het midden een knus-
ser, gezelliger intiem karakter.
Kromme straten hebben voor een oude stad ook
iets meer sfeer dan de huidige kaarsrechte brede.
Aan zo'n oud stadje als Tiel moeten aard en karakter
niet worden ontnomen. Dat vormt juist de charme. In
verschillende oude binnensteden is nog ruimschoots
te proeven, wat hiermee is bedoeld.
In de denkwijze van de toenmalige stedenbouwers
na de oorlog moest alles grootsteeds breed en ruim
worden. Voor het verkeer? Maar de gebleven flessen-
hals in de Waterstraat dan? Zeker, die zou op den
duur verdwijnen. Er werd zelfs op de huizen aan de
zuidkant een servituut gelegd, zodat bij afbraak van
deze oude panden de rooilijn naar achteren kon wor-
den verplaatst. Wat in de praktijk heeft betekend dat
voor afbraak mooi werd uitgekeken hoe rigoureus de
verbouwing ook uitviel. Het verkeer is allang uit het
centrum verbannen door de komst van een winkel-
promenade. Toegegeven, in die jaren had geen mens
het geringste vermoeden dat het verkeer zo intens
zou groeien. Dat erg veel mensen over een auto zou-
den beschikken en met hun heilige koe het verkeer
zouden verstikken. Parkeermeters, eenrichtingsver-
keer e.d. moeten nu paal en perk hieraan stellen.
Groot verkeer wordt om de stad geleid. Het kan niet
anders om de toestand leefbaar te houden.
Bij de gehele herbouw der stad zijn echter nog meer
kardinale fouten gemaakt. Niemand heeft de moeite
genomen na te denken over het wezen van een oude
stad. In de vooroorlogse situatie kende Tiel gespreid
over alle winkelstraten goed lopende grote en klei-
nere winkelzaken. Een druk beklante zaak fungeert
meestal als een trekker in de straat, waar andere win-
kels zich aan optrekken. Bij de herbouw is daarover
weinig nagedacht en het zou meer voor de hand heb-
ben gelegen de winkeliers naar hun oude stek terug


te verwijzen. Uit angst dat de Waterstraat niet snel
genoeg herbouwd zou zijn werd iedereen gestimu-
leerd daarheen te verhuizen. Met als gevolg dat alle
drukke winkels op een kluitje zijn te vinden ten koste
van de overeind gebleven Weerstraat, Tolhuisstraat,
Kleibergsestraat en naaste omgeving. Hoewel deze
straten vroeger beslist niet voor de Waterstraat on-
derdeden wat bezetting betreft staan ze nu aan de
rand van verpaupering. De Vleesstraat, ooit minstens
evenwaardig aan de Waterstraat kreeg eerst hele-
maal geen winkeliers, maar groothandelsbedrijven,
die nu weer plaats beginnen te maken voor winkels
en restaurants.
Puntenvoordeel voor de Waterstraat was ook de
verplaatsing naar het Hoogeinde van het Postkan-
toor. Daardoor is de "automatische loop" uit de stad
gehaald ten nadele van Weerstraat en Kerkstraat en
omgeving. Och, er was door de enorme kaalslag
ruimte te over, toemaar jongens... en nu? Datzelfde
postkantoor ingeklemd in de Promenade is slechts lo-
pend te bereiken! Op zijn oude plaats aan de Agnieten-
straat was destijds minstens zoveel ruimte om een
nieuw groot postkantoor te bouwen en door een merk-
waardige speling van het lot zou dit postkantoor op
dit ogenblik nog altijd voor elk verkeer bereikbaar
zijn geweest. Terwijl er voor een schouwburg met wat
schuiven ook nog voldoende ruimte zou zijn overge-
bleven.
Klaarblijkelijk is er bar weinig over de hele her-
bouw met realiteit nagedacht. In een centrum-plaats
zoals Tiel eeuwen was, met veel voorzieningen even-
eens gericht op de omgeving, is het mogelijk een
"vaste loop" te creëren die zelfs stuurbaar is door het
op verschillende plekken in de stad hebben van over-
heidsdiensten waar het publiek af en toe "verplicht"
moet zijn. Tiel gaat er prat op een koopcentrum te
zijn, maar of dit wel zo is waag ik te betwijfelen, om-
dat het echte winkelgebeuren in een zeer beperkt
Free download pdf