Ȃǿȇ Partʺʺ: Politics and Philosophyma anque le judicio normative que le sanitate de infantes es desirabile, e
mesmo plus desirabile que le placeres momentari de lor matres in biber
alcohol. Un altere exemplo: solo del proposition factual e de logica que
un certe politica economic conducerea al miseria de personas in general
e que un politica alternative conducerea al felicitate general, on non pote
judicar le prime politica mal e le secunde bon; on besonia anque un judicio
normative contra le miseria e pro le felicitate.
Como iste exemplos suggere, on pote discuter judicios relativemente
specific—como pro e contra politicas specific—per invocar e factos e logica
e altere e plus profunde judicios de valor. On pote condemnar le mentir,
le defraudar, e le furar per demonstrar que tal conductos tende a subverter
le felicitate general,juncte conun judicio in favor del felicitate. Le judicio
in favor del felicitate es pro le plus de personas, probablemente, un judicio
de valorfundamental, como on dice. Per le definition de un judicio fun-
damental, on non pote arguer in su favor; on es al fin de argumentation;
on debe appellar al observation o intuition directe. Ma como iste exemplo
anque suggere, disputas super judicios fundamental de valor es rar. Quasi
nemo dubitarea que le miseria es mal e le felicitate es bon, ma quasi nemo
pensarea ademonstrarlo; un tal demonstration exigerea un appello a un
judicio ancora plus fundamental, le qual on pote a pena imaginar.
Nos non ha le tempore hic pro approfundar nos in iste distinctiones
inter factos, logica, e valores e inter valores relativemente specific e valo-
res fundamental. Io pote solo sublinear que iste themas philosophic es
importante in identificar le fontes exacte de disaccordo in disputas super
politicas governamental como in le vita personal.
Řő őŠŔŕŏō
Judicios de bon e mal es materias de ethica, e le ethica es a base del concep-
tos de philosophia politic e le derectos del homine. In plus, le fundamento
de ethica pote a pena esser altere que utilitari. Le criterio quasi-ultimate
de actiones, regulas, tractos de character, etc. es le cooperation social, o
como alicunos dice, le societate civil. Illo es un societate ben functionante
in le qual le individuos pote viver insimul in pace, beneficiante mutual-
mente de lor interactiones e lor commercio. Le analyse del cooperation
social es le grande campo commun inter le ethica e le scientia social. Actio-
nes, regulas, e tractos de character se judica bon o mal secundo que illos
tende a appoiar o subverter le cooperation social. Io appella isto le cri-
terioquasi-ultimate proque illo es solmente un medio, ben que le medio