İmandı o cevher ki, ilahi ne büyüktür,
İmansız olan paslı yürek sinede yüktür!
Medeniyetin beşiğini İslam dünyası sayan,
İslam medeniyetine ve prensiplerine bağlı
kalmakla yükselmenin mümkünlüğüne
inanan Mehmet Akif milli ahlakı, milli ruh
telakki eder, onun iflasını en büyük ölüm
sanırdı. O, Müslümanların mutluluk içinde
yaşamalarını ve gelişmelerini isteyen bir
ruhun insanıdır. Onun bu isteğinde aile
ocağından yurt safhına, oradan da bütün
İslam âlemine açılan huzur, rahat ve neşe
özleyişi vardır. Savaş, bunalım ve yokluk
yıllarının yoksul insanları Türk edebiyatında
gerçek yüzleri ve sorunlarıyla ilk kez onun
şiirlerinde ele alınır. Hüseyin Cavid’in de
şiirlerindeki kahramanlarının çoğunluğu
hayatın ve muhitin darbeleri altında ezilmiş,
kederli, elemli insanlardır. Mesela O’nun
“Küçük Serseri” eserinin kahramanı hayatın
ağır girdabında çabalayan, hiçbir dayanağı
olmayan bir çocuktur.