MUZEUM W IŁAWIE. Potrzeba i koniecznośćtzw. półtoraki (1,5 groszówki) i dwa szelągi, dodatkowo jeden miejscowy szeląg
księcia Jerzego Wilhelma oraz szwedzki Öre Gustawa II Adolfa. Zespół stanowi za-
tem wymieszany zbiór, który do ziemi trafił po 1626 r. Zbiega się to z informacjami
o działaniach wojennych w regionie i może być ich materialnym śladem. Niewąt-
pliwie najciekawszym egzemplarzem monet z Fabianek jest wspomniany Öre Gu-
stawa II Adolfa, pieniądz w postaci prostokątnej klipy, jako jedyny w całym zbiorze
wybity z brązu. Do kogo należał ten skromny majątek nie wiemy, niemniej jego losy
stanowią symboliczny znak czasów wyniszczającej okolicę wojny (fot. 22).
Z czasami pokoju i rozwoju politycznej potęgi Prus możemy powiązać z kolei
monety odkrywane w okolicach Gardzienia. Jako przykład niech posłuży pier-
ścień i zbiór 10 numizmatów odkrytych w 2016 r. Są to zdominowane przez lokal-
ne emisje: szelągi, monety trzygroszowe i sześciogroszowe z lat 1668–1711. Do
najstarszych zaliczają się pruskie szóstaki księcia-elektora Fryderyka Wilhelma
Fot. 22. Monety z ok. Fabianek, gm. Susz, XVII w.