يلدبّ
لاإ تبثي لا ،ىلاعت لله
ّقحّيعرش مك
ُل ح ريفكتلا2“Bu, Sana vahyettiğimiz gayb haberlerindendir...”
18Dinin AslıDinin aslı ise risalet hücceti olmasa dahi misak, fıtratve akıl ile oluşan zorunlu bilgiden dolayı sabit olur. Zira
yaratıcı bu konuda yaratmış olduğu bütün eşyaya kendi
mührünü basmıştır. Nasıl ki bir sanatkâr yapmış olduğu
eserinin altına imzasını atıyorsa Bari Teâlâ’da yaratmış
oldukları varlıklara varlığının nişanelerini delillerle
dercetmiştir. Bu bütün insanlarda oluşan zorunlu bir bilgidir.
Tıpkı küçük bir çip gibi insanın dağarcığında bu bilgi
mevcuttur. Bu bilgiyi oluşturan deliller ise aşağıda ele
alacağımız gibi misak, fıtrat ve akıl hüccetleridir.
İşte bu zorunlu bilgiden dolayı Bari Teâla bu konudakimsenin mazeretini özür olarak kabul etmemiştir. İster risalet
ve kitap hücceti ulaşsın ister ulaşmasın, ister ilim elde etme
imkânı olsun ister olmasın hiç bir kimsenin cehaletinin
mazeret sayılmadığı şeyler dinin aslındandır.
Bu kimseler Allah'ın varlığını ve birliğini Misak, Fıtratve salim akıl delilleri ile bilmekle mükelleftirler. Bunların her
biri bu konuda müstakil birer delildir. Bu delillerden sadece
biri bile bulunmuş olsaydı yine de yeterli olurdu. Ancak
Rahman ve Rahim olan Allah kullarına merhametinden dolayı
18
A’li imran suresi, 44; Yusuf suresi, 102