Microsoft Word - PROF. DR. NÄ°YAZÄ° KAHVECÄ° FELSEFE MAKALELERÄ°.docx

(Arzum) #1

söylemektedir. Kadının, toplumdaki konumunun ataerkillik üzerine kurulu
olmadığını göstermektedir. Bu durum, Kuran’ın atasoyluluk geleneksel yapıyı
aşmayı istediğini gösterir.


EKONOMİK EŞİTLİK
Ücret Eşitliği
Kadınların da erkekler gibi, kazandıkları kendilerinindir: “Allah’ın sizi, birbirinizden
üstün kıldığı şeyleri hasretle arzu etmeyin. Erkeklerin de kazandıklarından
nasipleri var, kadınların da kazandıklarından nasipleri var. Allah’tan lütfunu
isteyin; şüphesiz Allah her şeyi bilmektedir.” Nisa, 32.
Miras
“(Erkek ve kadından) her biri için ana, baba ve akrabanın bıraktığına vârisler
kıldık. Yeminlerinizin bağladığı kimselere de paylarını verin. Çünkü Allah her şeyi
görmektedir.” Nisa, 33.


Anasoyluluk ve babasoyluluk, mirasın nasıl paylaşılacağını belirlemede önemli rol
oynar. “Patriliniyal” sistem baba soyunun hakimiyeti ve üstünlüğünü,
“matriliniyal” sistem ana soyunun üstünlüğünü, bilateral sistem ise her iki tarafın
eşit olarak pay almasını öngörür. Matriliniyal sistemde baba tarafının akrabaları,
akraba olarak kabul edilmez. Kuran’ın, mirası paylaşmada “bilateral” sistem
taraftarı olduğu görülür. Çünkü mülkün paylaşımı, erkek varislerle
sınırlandırılmamıştır.


SİYASAL HAYATA KATILIM
Biat
Kuran’da siyasal hayata katılım biat sistemi ile gerçekleşmektedir. Cahiliyye
döneminde kabileler el sıkışarak bir yöneticiye uyduklarını gösterirler ve
yöneticiye uyduklarına dair antlaşmanın içeriğini yazıya dökerlerdi. Bu gelenekten
yola çıkarak Kuran, bey’at kelimesini devlet başkanına itaatı bildirmek için
kullanmıştır. Kişi sağ elini yöneticinin sağ elinin üzerine koymakla, bey’at
gerçekleşmiş olmaktadır.


Bey’at kelimesi Arap dilinde satmak ve satın almak manalarında kullanılan bey’
kelimesiyle aynı kökten gelmektedir. Kuran’a göre “biat” kişinin kendisinin malını
ve canını Allah’a satma sözü vermesidir: “Allah müminlerden, mallarını ve
canlarını, kendilerine (verilecek) cennet karşılığında satın almıştır (bay’). Çünkü
onlar Allah yolunda savaşırlar, öldürürler, ölürler. (Bu), Tevrat’ta, İncil’de ve
Kur’an’da Allah üzerine hak bir vaaddir. Allah’tan daha çok sözünü yerine getiren
kim vardır! O halde O’nunla yapmış olduğunuz bu alışverişinizden dolayı sevinin.
İşte bu, (gerçekten) büyük kazançtır.” Tevbe, 111.


Erkeğin Biatı
“Muhakkak ki sana biat edenler ancak Allah’a biat etmektedirler. Allah’ın eli
onların ellerinin üzerindedir. Kim ahdini bozarsa, ancak kendi aleyhine bozmuş
olur. Kim de Allah ile olan ahdine vefa gösterirse Allah ona büyük bir mükâfat
verecektir.” Fetih, 10.


Kadının Biatı
Kadınların da siyasal sözleşme yapma hakkı ve özgürlüğü vardır: “Ey Peygamber!
İnanmış kadınlar, Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina
etmemek, çocuklarını öldürmemek, elleriyle ayakları arasında bir iftira uydurup
getirmemek, iyi işi işlemekte sana karşı gelmemek hususunda sana biat etmeye

Free download pdf