TOYOTASA İÇİN KAPASİTE KARMAŞASI
TOYOTASA fabrikasının ilk etapta 40,000 araç/ yıl kapasite ile kurulması kararlaş-
tırılmıştı. Ancak deneme üretimleri geçilip seri üretime başladıktan sonra, fabrika-
nın rahatlıkla yılda 50,000 araç yapabildiği görüldü. Bu durum Japonya TOYOTA
içerisinde ciddi tartışmalara neden olur. TOYOTA üst yönetimi, kendi ekibine “Faz-
la yatırım yaparak yönetimi kandırdıkları” yönünde suçlama yaparlar. Yani Japon
proje ekibinin 40,000 araç/ yıl kapasite dedikleri halde, fazla yatırım ve otomasyon
yaptıklarını, böylece 50,000 araç/ yıl kapasiteli fabrika kurdukları yönünde suçla-
malarda bulunurlar.
Ancak gerçek kısa zamanda açıklığa kavuşur. Japon Proje ekibi, başka ülkelerde
yaptıkları yatırımı dikkate alarak üretim verimliliğini %85 olarak kabul etmişler ve
buna göre kapasite hesabı yapmışlardır. Fakat TOYOTASA’da üretim verimliliğinin
%96’lara vardığı görülünce, 40,000 araç/yıl denilen kapasitenin (otomasyon sevi-
yelerinde yapılan bazı iyileştirmelerle birlikte) bir anda 50,000 araç/ yıl seviyelerin-
de olduğu görülür. Aslında bu Türkler için son derece gurur verici bir durumdur.
İLERİ KAPASİTE PLANLAMASI
Fabrikaların yerleşimleri yapılırken ilerideki kapasite artışının da dikkate alınması
gerekiyordu. Japonlarla bu konuyu görüşürken başlangıç kapasitesi her ne kadar
40 bin araç/ yıl olarak kurulsa da ileride ilave yatırımlarla kapasitenin çok hızlı bir
şekilde 100 bin adet/ yıl olacak şekilde dizayn edilmesi konusunda hemfikir olundu.
Pres, Kaynak ve Montaj fabrikalarının yanlara doğru büyümesi için yeterli alan var-
ken, Boya fabrikasının arada kalıyor olması nedeniyle bina büyümesi pek mümkün
olmadığından boya fabrikasının baştan 100 bin araç/ yıl kapasiteye göre planlan-
ması gerekiyordu. Çözüm olarak boya tanklarının 100 bin araca göre yapılarak
araya seperatörler konması ile küçültülerek 40 bin araca göre kimyasal ve boya
doldurulması planlandı. İleride kapasite artımı gündeme geldiğinde separatörlerin
çıkartılması ve ilave kimyasal ve boya doldurulması ile rahatlıkla 100 bin araç ka-
pasitesine çıkabileceği planlandı.
Bu uygulama gerçekten de kapasite artırımının çok daha kolay olmasını sağladı.
TOYOTA JAPONYA KALİTE SEVİYESİNİN HEDEFLENMESİ
TOYOTASA’da deneme üretimlerinden seri üretime geçişe kadar olan çalışmalar-
da, Toyota disiplininin ve düşünce tarzının üretimin tüm kademelerinde çalışanlara
verilmesi ve benimsetilmesi en baştaki amacımız idi.
Her ne kadar üretimde çalışacak tüm arkadaşlar, Japonya TOYOTA’da gerekli teo-
rik ve pratik eğitimleri almış olsalar da Türkiye’ye döndükten sonra onları TOYOTA
prensipleri çerçevesinde çalışmaya zorlamak gerekiyordu. Üretim sırasında sorum-
lulukları ve inisiyatif kullanma becerileri konusunda çekimser davranıyorlardı. Onla-
ra doğru davranış tarzını hatırlatmak ve cesaretlendirmek gerekiyordu.