“TOYOTA ÜRETİM SİSTEMİ” FELSEFESİNİN
TOYOTASA’DA UYGULANMASI
(Kenan Ersözlü anlatıyur)TOYOTA’nın her ülkede olduğu gibi; Türk çalışanlardan da beklentisi, “Toyota Üre-
tim Sistemi”ni kavramış ve gerek iş, gerekse özel hayatında bu prensiplere göre
yaşantısını devam ettiren insanlar yaratmaktır. Ancak bir gerçek var ki; Japon TO-
YOTA prensiplerinin Türk insanına benimsetilmesi hiç te kolay olmadı. Bu pren-
siplere uyum sağlayamayan kişilerle maalesef yollarımızı ayırmak zorunda kaldık.
Çalışanlarımıza Toyota Üretim Sistemini benimsetmek için belli metotlar uygulandı.
Öncelikle işe alınan personelin daha önce otomotiv tecrübesi olmaması şartı getiril-
di. Çünkü farklı kültürden gelen ve farklı davranış tarzı olan insanların değiştirilmesi
oldukça zor oluyordu. Buna karşılık tecrübesiz kişilerin Toyota kültürüne alıştırılma-
sının çok daha kolay olduğunu gördük.
İkinci konu; işe alınan teknik personelin uzun süreli (en az 1 yıl) eğitim için Japonya
TOYOTA’ya gönderilmesi ve kaynağında eğitim alması ile TOYOTA Üretim sistemi
prensiplerine adapte olması idi. Elbette bu eğitimler; TOYOTASA yöneticileri dahil,
tüm Üretim Ekip Elemanlarını kapsıyordu. Uzun süreli eğitime gidecek olanlar önce
TOYOTASA’da temel japonca kursuna gönderilir, sonrasında Japonya’ya uğurla-
nırdı.
Tüm bu çabalara rağmen Türkiye’ye dönüp, Japonya’da aldığı eğitimi ve prensipleri
uygulamakta çekingen davranan veya tereddüt eden kişilerin cesaretlendirilmesi işi
de yine biz yöneticilere düştü. TOYOTASA yöneticileri olarak bunu kısa zamanda
başardığımızı söyleyebiliriz.
Örnek vermek gerekirse; üretim sırasında oluşan bir hatayı farkeden işçinin anında
hattı durdurarak daha fazla hatalı üretim yapılmaması prensibini uygulamakta te-
reddütler yaşadığını gördük. “Acaba üretimi durdurursam bana kızarlar mı?” mantı-
ğından uzaklaştırmak biraz zaman alsa da bu konu kısa sürede aşıldı.
Bir başka örnek; fabrika içerisindeki yürüme yollarının temizliği her ne kadar te-
mizlik firması tarafından makinelerle yapılıyorsa da, üretim alanlarının temizlikleri
bizzat o bölgede çalışan elemanlar tarafından yapılmalıydı. Her vardiya sonunda
bir kaç dakika temizlik için ayrılır, üretim elemanları gerekli temizlikleri yaptıktan
sonra çıkarlardı. Bu sayede her alanda her zaman tertemiz bir fabrika ortamı bul-
mak mümkün oluyordu.
Toyota Üretim Sistemi prensiplerini benimsemiş bir çalışanla ilgili ilginç bir anımı
paylaşmadan geçemeyeceğim.
Üretime başlayalı iki yıl olmuştu. Her sene Ağustos başında TOYOTASA’nın ku-
ruluş yıldönmü dolayısıyla piknik şeklinde aile günü düzenlemeye başlamıştık. Bu
özel güne tüm çalışanlar aileleri (eş, çocuk. anne, baba) ile katılırlar ve çeşitli eğ-
lencelerin yanı sıra, isteyen aile fertlerine üretim sahası gezdirilirdi. Böylece eşler
ve çocuklar babalarının çalıştığı iş ortamını görme fırsatı da yakalamış olurlardı.