- Kaynak: Türkiye’deki Jig ve Fikstür üreticileri.
Diğerlerine göre daha basit görünen jigler ve fikstürler Türkye’deki üreticilerde yap-
tırıldı. Belli başlı iki üretici ile çalışıldı. Fikssan ve Güneş Hidrolik (Sonradan Güneş
Dinamik oldu).
Yerli jig yapımında başlangıçta epey zorluklar yaşadık. O yıllarda Türk otomotiv
sanayiinde ağırlıklı olarak manuel klempli jigler kullanılıyordu. Henüz üretimdeki
zaman kayıplarının bilincine tam olarak varılmamıştı. TOYOTA, yılların deneyimi ve
“Toyota Üretim Sistemi” mantığı ile pnömatik jig ve fikstür yatırımı ile üretim yapan
bir firma idi. Doğal olarak TOYOTASA yatırımında da pnömatik kontrollü jigler ve
fikstürler istiyordu.
Fikssan, Türkiye’deki otomotiv sanayine sadece manuel klempli fikstürler yapmak-
ta idi. Pnömatik kontrollu fikstür deneyimi hiç yoktu. Firma ortaklarından Mehmet
Anlaş ile konuyu detaylı bir şekilde görüşüp, bizim desteğimiz ile bu tür fikstürleri
yapmaları konusunda ikna ettim. TOYOTASA W-fabrikasından bir mühendisi (Le-
vent Yılmaz) uzun süreli olarak Fikssan’ın Maltepe’deki tesislerinde görevlendirdim
ve Fikssan’a pnömatik fikstür yaptırmayı başardık.
Diğer taraftan Güneş Hidrolik firması İMES’te kurulu idi. Hidrolik konusunda çok
deneyimli olmasına karşın, pnömatik fikstür yapımında biraz zorlansa da kısa za-
manda öğrendi ve çok başarılı ürünler yaptı.
TOYOTASA’nın sonraki yıllarında yeni model devreye alımlarında bu iki firmadan
çokça faydalandık.
TOYOTASA Kaynak Fabrikasından bir görüntü