KAADAT-ADATO’ MINIDU POGUN ID KAMPUNG KAINGARAN TAMBUNAN, SABAH.
DONAL RONALDI LASIUS
JAMES GEOFRREY W. MOLIJOH
JABATAN BOROS KADAZANDUSUN IPGK KENT TUARAN
[email protected]
Abstrak
Ponoriukan kes i poinpokus do pongorindakan deskriptif nopo diti nga kokomoi kaadat-adato
minidu pogun. Ponoriukan nopo diti nga pinoindalan tumanud do kinosimbanon kaadat-adato
minidu pogun id Kampung Kaingaran Tambunan. Kaadat-adato minidu pogun nopo nga
oponsol sabaagi iso laang montok popokito do kapantangan kumaa paganakan di
notongkiadan. Tudu nopo ponoriukan diti nga montok mongilo kinosimbanon om kinatagakan
do adat minidu pogun om nogi mongilo faktor i nakarahung do kinosimbanon adat minidu
pogun di laid om baabaino id Kampung Kaingaran, Tambunan. Ponoriukan nopo diti nga iso
ponoriukan kes tu’ nokito haro kinosimbanon om kinatagakan do adat minidu pogun id
Kampung Kaingaran, Tambunan. Ponoriukan nopo diti nga kiula kualitatif. Data ponoriukan
nopo diti nga tinimung momoguno do kaida ponorubungan, pomurindakan dokumen om
pongintangan. Maya do asil ponoriukan di naanu, nokito do haro piipiro adat minidu pogun di
nokosimban om natagak. Adat nopo di nokopokito kinosimbanon nga miagal ko’ adat id ula
pamalabangan di rata, adat montok popoilo do tulun kokompungan do haro kaantakan minidu
pogun om laang panambayangan. Adat nopo di natagak nga miagal ko’ adat papaakan do
rusod om adat papataid do sogit. Montok nopo asil ponoriukan montok tudu ponoriukan
kumoduo nga nokito do faktor nopo di nakarahung do kinosimbanon adat minidu pogun id
Kampung Kaingaran, Tambunan nga id aspek kinoingkokoton koposion do tongotulun id
kampung, faktor kinosimbanon do kotumbayaan, faktor kinoingkokoton do teknologi om faktor
releven. Tumilombus, mantad do kinosimbanon om kinatagakan om faktor di nakarahung do
kinosimbanon om kinatagakan, nuru da do potimporonon o adat-adat di noubasanan tu ii
nopo nga sabaagi popokito do kapantangan kumaa paganakan di notongkiadan. Adat id
aspek pogoduhan nopo nga nuru kopio tonudon tu ii no o kooturan di nakatantu no mantad di
laid om au milo simbanan toi ko’ yadaan. Sundung do ingkaa, haro o adat di koontok do
simbanan miagal ko’ adat panambayangan tu iti nopo nga tumanud do kotumbayaan id timpu
diti. Ii nopo nga kokomoi ritual i releven tumanud kotumbayaan. Alansan do kaanu o
ponoriukan diti popoilang do toilaan om kosimbanon pomusarahan kumaa tongotulun do
oponsol au tagakon o kaadat-adato minidu pogun sabaagi iso laang popokito pamantangan
kumaa paganakan di notongkiadan om popokito woyo dati sabaagi tulun tinaru Kadazan
Dusun.
Boros Toponsol: Kaadat-adato, kualitatif, koubasanan, kotumbayaan, pogoduhan,
kapantangan, tinaru Kadazan Dusun.