การวัดผลและประเมินผลการเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
คุณลักษณะอันพึงประสงค
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
(ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช 2561 )
ความสําคัญของคุณลักษณะอันพึงประสงค
พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545
ไดกลาวไวใน มาตราที่ 23 24 และ 26 เกี่ยวกับการจัดการศึกษาสรุปไดวาตองเนนความสําคัญทั้งความรู
และคุณธรรม การจัดกระบวนการเรียนรูตองบูรณาการความรูดานตาง ๆ เชน ความรูเกี่ยวกับตนเอง
ทักษะทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม ภูมิปญญาไทย ทักษะในการ
ประกอบอาชีพและการดํารงชีวิตอยางมีความสุข โดยตองผสมผสานสาระความรูเหลานั้นใหไดสัดสวน
สมดุลกัน รวมท้งัปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรม คานิยมที่ดีงามและคุณลักษณะอันพึงประสงคไวในทุกวิชา
และใหสถานศึกษาจัดการประเมินผูเรียน โดยพิจารณาพัฒนาการของผูเรียน ความประพฤติ การสังเกต
พฤติกรรมการเรียน การรวมกิจกรรมและการทดสอบ ควบคูไปในกระบวนการเรียนการสอน ตามความ
เหมาะสมในแตละระดับและรูปแบบการศึกษา (สํานักนายกรัฐมนตรี, 2545:13-15)
ดังนั้น กระทรวงศึกษาธิการจึงมีนโยบายปฏิรูปการศึกษาโดยยึดคุณธรรมนําความรู มุงมั่นขยาย
โอกาสทางการศึกษา ใหเยาวชนไดรับการศึกษาที่มีคุณภาพอยางกวางขวางและทั่วถึงโดยคํานึงถึงการ
พัฒนาผูเรียนอยางรอบดาน ครอบคลุมทั้งดานพฤติกรรม จิตใจ และปญญา นอกเหนือจากการ
ยกระดับคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา นอกจากนี้ยังไดสงเสริมและสรางความตระหนักใหผูเรียนมี
จิตสํานึกในคุณคาปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ความสมานฉันท สันติวิธี และวิถีประชาธิปไตย
ความหมายของคุณลักษณะอันพึงประสงค
คณุ ลักษณะอนั พงึประสงค หมายถึง ลักษณะที่ตองการใหเกิดขึ้นกับผูเรียน อันเปน
คุณลักษณะที่สังคมตองการในดานคุณธรรม จริยธรรม คานิยม จิตสํานึก สามารถอยูรวมกับผูอื่น
ในสังคมไดอยางมีความสุข ทั้งในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก (กลุมสงเสริมการเรียนการสอน
และประเมินผล สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา, 2548: 2) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดกําหนดคุณลักษณะอันพึงประสงคไว 8 ประการ ไดแก
- รักชาติ ศาสน กษัตริย 5) อยูอยางพอเพียง
- ซื่อสัตยสุจริต 6) มุงมั่นในการทํางาน
- มีวินัย 7) รักความเปนไทย
- ใฝเรียนรู 8) มีจิตสาธารณะ
การนําคุณลักษณะอันพึงประสงคทั้ง 8 ประการดังกลาว ไปพัฒนาผูเรียนใหมีประสิทธิภาพและ
เกิดประสิทธิผลน้นั สถานศึกษาตองมีความเขาใจเกี่ยวกับคณุ ลักษณะอันพึงประสงคอยางชัดเจน โดย
พิจารณาจาก นิยาม ตัวชี้วัดพฤติกรรมบงชี้ และเกณฑการใหคะแนนของคุณลักษณะอันพึงประสงค ซึ่งมี
รายละเอียด ดังนี้