34 21 AUGUSTUS 2019 — WWW.KNACK.BEDESTATTE: Nee. Ik heb vragen bij veel keuzes die gemaakt
worden. Een van onze grootste problemen is de versplintering.
Er is in Wallonië geen algemeen regionaal belang en dus rijdt
iedereen voor eigen rekening. Dat zie je goed in de manier
waarop Wallonië met het spoor omgaat. Politici uit Charleroi
willen een verbinding naar de luchthaven, die uit Bergen wil-
len een nieuw station, die in Aarlen willen een trein naar
Luxemburg. Finaal worden er geen prioriteiten gesteld. Daar-
door primeert uiteindelijk het partijbelang. Projecten worden
op den duur compensaties, omdat de andere partij al iets heeft
binnengehaald, niet omdat ze passen in een globale strategie.
Zo wordt er niet goed onderhandeld met de NMBS en lijkt de
dienstverlening in Wallonië nergens naar. Maar het is uiter-
aard gemakkelijker om te zeggen dat de Vlamingen de NMBS
in handen hebben en de Walen pesten.
Moet het spoor een prioriteit zijn voor Wallonië?
DESTATTE: Ik pleit allang voor de regionalisering van de
NMBS. We zouden dat meteen moeten doen. Het spoor in
Brussel is totaal verstopt. Het zou veel logischer zijn om niet
langer alle treinen door Brussel te laten rijden. Ik zie niet in
waarom dat niet zou kunnen werken. In Frankrijk is het spoor
gedeeltelijk geregionaliseerd en daar werkt het openbaar ver-
voer opmerkelijk beter. Ik zou er zelfs voor plei-
ten om een deel van de treinlijnen te
privatiseren. Waarom zou Deutsche Bahn geen
interesse hebben om een verbinding naar Parijs
via Luik aan te bieden, zodat je niet via Brussel
hoeft? Als we afspraken maken over het aantal
stopplaatsen en de prijszetting, is dat toch een
goede deal?
Zijn spoorprivatiseringen echt een goed idee?
In het Verenigd Koninkrijk...
DESTATTE: (blaast) Ach, dat is het voorbeeld
dat iedereen altijd aanhaalt. We hebben in
Henegouwen al positieve ervaringen met
publiek-private spooruitbaters. Een gedeelte-
lijke privatisering zou de Waalse begroting ont-
lasten.
De Wever ergerde zich eraan dat de Fransta-
lige partijen zich steeds als ‘demandeurs de
rien’ opstelden. Denkt u dat er bij Franstalige
partijen een bereidheid bestaat om over een
staatshervorming te onderhandelen?
DESTATTE: Dat denk ik niet. Er is natuurlijk de
financieringswet van de zesde staatshervor-
ming, waardoor Wallonië vanaf 202460 miljoen
euro zelf zal moeten financieren. Dat is niet
niets, maar op een budget van 15miljard is dat
peanuts. Als je al een budget hebt waarbij je
voortdurend krap zit, zoals dat van Wallonië, is
het uiteraard vervelend. Maar het is niets
onoverkomelijks.
PS-voorzitter Di Rupo gaf nochtans al aan dat
de financieringswet heronderhandeld moest
worden.
DESTATTE: Hebben we echt een institutionele
crisis over voor een rekening van 60miljoen? Ik
denk het niet. Je kunt eigenlijk alleen verbaasd
zijn over hoe weinig geld het eigenlijk gaat. Sowieso moeten de
Franstaligen er eens mee ophouden voortdurend geld te vragen.
Ik erger me er dood aan dat veel Franstalige politici de transfers
tussen Vlaanderen en Wallonië doodnormaal lijken te vinden.
We moeten echt af van de distributielogica. Een groot deel
van de Waalse administratie is erop gericht Europese fondsen
binnen te halen. Ik heb zelf meegemaakt hoe kwalijk die mind-
set is. Enkele jaren geleden werkten we samen met een Heneg-
ouwse intercommunale die met economische ontwikkeling
bezig was. We wisten dat de Europese steunfondsen weldra
zouden opdrogen. Dat dwong ons om innovatief te zijn. Alles
is fout gegaan op de dag dat Demotte ons kwam melden dat hij
toch nog enkele miljarden uit Europa had gevonden. (zucht)
Waar we voorheen echt op projecten werkten en onszelf ver-
plichtten innovatief te zijn, zaten we plots weer in een logica
van distributie. In plaats van de fragmentatie tegen te gaan,
wilde iedereen er opnieuw zeker van zijn dat iedereen zijn
stukje kreeg. Soms denk ik dat het beter was geweest als
Europa er niet was geweest. Dan was Wallonië verplicht
geweest om zich uit de slag te trekken. Nu lukt dat maar niet.
Ik zeg dat met veel spijt, want ik weiger te geloven dat Walen
sukkelaars zijn die niet in staat zijn om zichzelf te helpen.●‘Ik kan me voorstellen dat Wallonië
zelf de splitsing zou aanvragen als
het Vlaams Belang in 2024 de
grootste partij wordt.’
PHILIPPE
DESTATTE
➜ 1954 geboren in
Charleroi ➜ 1975‑1979
studeert geschiedenis
aan de Universiteit van
Luik. Doctoreert aan
diezelfde universiteit.
➜ 1987‑heden alge-
meen directeur van het
Institut Jules Destrée
➜ 1992‑1995 kabinets-
chef van minister van
Wetenschapsbeleid
Jean-Maurice
Dehousse (PS) ➜ 2001
ridder in de Franse
Orde van Kunsten en
Letteren ➜ Doceert
geschiedenis aan de
Universiteit van Ber-
gen en futurologie aan
de Universiteit van
Reims en de Diderot-
universiteit van
Parijs.➜ Auteur van
o.a. Nieuwe geschiede-
nis van België (2009)
en Histoire de la
Belgique contempo-
raine (2019)