Knack - 31.07.2019

COMMENTAAR

VORIGE WEEK heette The Economist
de nieuwe Britse premier op een aparte
manier welkom. Op de cover (‘The Brexit
rollercoaster’) prijkte een tekening met
een dolenthousiaste Boris Johnson
boven op een achtbaan. Als een opge-
wonden kind staat hij klaar om zichzelf
en zijn regering in de diepte te storten
en zo zijn land, zijn volk en bovenal het
pond sterling mee te sleuren in een van
die dollemansritten die tegenwoordig
kenmerkend zijn voor de Britse politiek.
The Economist schreef daarbij woorde-
lijk: ‘To stop no-deal, Tory MPs must be
ready to bring down Boris Johnson’. Het
meest gezaghebbende tijdschrift van
Groot-Brittannië oefent nu dus al druk
uit op de partijgenoten van de nieuwe
premier – de derde in drie jaar – om hem
zo snel mogelijk te laten vallen. En dan
te bedenken dat die hele brexitsaga het
gevolg is van electorale plannetjes die in
2016 bekokstoofd werden in Downing
Street 10. Helaas zijn ze anders uitge-
draaid dan de toenmalige bewoner,
David Cameron, en zijn spindoctors
voor ogen hadden.

IN DE VS keurde het Huis van Afge-
vaardigden ondertussen een resolutie
goed die president Donald Trumps
‘racistische opmerkingen’ sterk afkeurt.
Nooit eerder had het parlement een pre-
sident weggezet als ‘racistisch’. Eigen-
lijk gaat het om een open oorlog tussen
president Trump en een deel van de
Amerikaanse civil society, waarbij de
pers en de rechterlijke macht voort-
durend aangespoord worden om voluit
mee te bakkeleien.

IN SPANJE IS de situatie van premier
Pedro Sanchez al evenmin benijdens-
waardig. Sanchez zoekt al sinds 1 juni
2018 naar een werkbare meerderheid –
los van de legitimiteitsproblemen waar-
voor de Catalaanse crisis zijn kabinet
stelt. Hij schreef al extra verkiezingen
uit die door zijn eigen partij PSOE

gewonnen werden, maar ook dat hielp

niet. Vorige week nog verloor Sanchez

twee vertrouwensstemmingen in het

parlement. Mogelijk komen er dit jaar

nog nieuwe verkiezingen.

ALS ER EEN hitparade van apenlan-

den zou bestaan, zou België niet alleen

in de kopgroep zitten maar ook stijgen

met stip. Vorig weekend – twee máán-

den na de verkiezingen van 26 mei –

hebben de belangrijkste politici van de

grootste partijen van het land, de N-VA

en de PS, voor het eerst samen verga-

derd. Dat kon niet zonder een theater-

setting met nog vijf andere partijen

erbij. Iedereen wist dat die vijf eigenlijk

niet nodig waren, maar zonder hen zou

zelfs die ene vergadering er nooit zijn

gekomen. Een paar dagen eerder had de

PS nog een ‘geheime vergadering’ met

de N-VA afgeblazen uit louter partij-

politieke overwegingen.

HET IS EEN opvallende evolutie.

Twintig jaar geleden lekten geheime

gesprekken pas jaren later uit, door-

gaans in boeken van Hugo De Ridder.

Die onthulde bijvoorbeeld in 1991 dat in

1982 in het Ardeense dorpje Poupehan

geheim overleg was gepleegd over de

devaluatie van de Belgische frank –

negen jaar later dus. Sindsdien ging het

almaar sneller, en de voorbije jaren spe-

cialiseerden politieke redacties zich al in

reconstructies van lopende onderhande-

lingen. Tot vorige week dus geheime

ontmoetingen uitlekten nog vóór ze

hadden plaatsgevonden. Kan de malle-

molen nog sneller draaien?

DE VOORBIJE VERKIEZINGEN

werden uitgelegd als een opgestoken

middelvinger van de kiezer, dus van

onze civil society, naar de politiek: ‘los

het op’. Maar net als in het buitenland

doen onze politici precies het tegenover-

gestelde en houden ze nog hardnekkiger

vast aan de bekende schema’s en redene-

ringen, met op zijn best een nieuw

trucje: ineens worden ook het Vlaams

Belang en de PVDA betrokken in het

klassieke Wetstraatspel. Net als in het

buitenland blokkeren onze instellingen,

regeringen en parlementen elkaar. En net

als in het buitenland heeft dat te maken

met een steeds complexer samenspel van

(sociale) media, kiezers en politiek. De

parlementaire democratie is stilaan

bevangen door een permanente verkie-

zingskoorts. Dan beginnen politici te

ijlen, stellen voorzitters als Elio Di Rupo,

Bart De Wever of Gwendolyn Rutten

zich om beurten op als regelrechte dra-

maqueens en wanen woordvoerders en

partijknechten zich grote strategen. Nog

voor een regering is gevormd, zijn de

partijen al beducht voor de gevolgen van

de formatiegesprekken bij de volgende

verkiezingen.

MOET HET POLITIEKE bestel echt

op de schop? Of zijn het onze politici die

niet beter kunnen? ●

Als er een hitparade van apenlanden

zou bestaan, zou België stijgen met stip.

Dramaqueens

WALTER PAULI is redacteur van Knack.

31 JULI 2019 3