przyjaźń”. Teoria biofilii sugeruje, że ludzie mają wrodzoną tendencję do
poszukiwania związków z naturą i innymi formami życia. Pierwszą osobą,
która użyła tego terminu, był filozof i psychoanalityk Erich Fromm w 1973
roku, a jedenaście lat później Edward Osborne Wilson przedstawił i spo-
pularyzował hipotezę w swojej książce Biophilia, gdzie definiuje biofilię
pokrewnie jako „chęć do łączenia się z innymi formami życia” i proponuje
możliwość, że głębokie powiązania ludzi z innymi formami życia i natu-
rą jako całością są zakorzenione w naszej biologii. Oczywiście podobne
koncepcje filozoficzne pojawiały się w naszej historii już wcześniej.
Na szczególną uwagę zasługuje teoria „miłości do życia” Arystotelesa.
Zagłębiając się w termin philia, czyli miłość, przyjaźń, Arystoteles
przywołuje ideę wzajemności i tego, jak przy-
jaźnie są korzystne dla obu stron na więcej
niż jeden sposób, lecz przede wszystkim na
drodze do szczęścia. Warto jednak przywołać
rownież inne stanowiska. Współcześnie Timothy
Beatley zwrócił uwagę, że biofilia rozumiana
jako wrodzona skłonność do budowania więzi
z naturą jest jednak dość słaba. Jego zdaniem
jej rozwój zależy w znacznym stopniu również
od nabytego doświadczenia, nauki i oczekiwań
społecznych.
Jednym z przykładów biofilii jest więź ludzi
ze zwierzętami. W książce Children and Natu-
re: Psychological, Sociocultural, and Evolu-
tionary Investigations Peter Kahn i Stephen
Kellert podkreślają znaczenie zwierząt, we
wczesnym i średnim dzieciństwie, zwłaszcza
tych gatunków, z którymi dziecko może rozwi-
jać opiekuńczą relację. W książce znajdziemy
też opis pomocy jaką zwierzęta mogą zaoferować
dzieciom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.
Biofilia zyskuje też duże znaczenie w pro-
jektowaniu. Szczególnym tego przykładem może
być kierunek rozowoju miast, będących niegdyś
obszarem należącym ściśle do ludzi, a obec-
nie przekształcanym w miejsce do życia dla
wszystkich istot. Dlatego w architekturze
czy wzornictwie, projektowanie biofilne jest
- „Ja” ekologiczne osiąga dojrzałość po-
przez poczucie etycznej odpowiedzialności
za naszą planetę, która jest doświadczana
tak samo żywo, jak etyczna odpowiedzial-
ność za innych ludzi. Stara się wpleść tę
odpowiedzialność w tkaninę społecznych
relacji i decyzji politycznych. - Spośród projektów terapeutycznych,
najistotniejsze dla ekopsychologii jest
przewartościowanie pewnych kompulsyw-
nie „maskulinistycznych” cech charak-
teru, które przenikają nasze struktury
władzy politycznej i które zachęcają
nas do zdominowania przyrody, tak jakby
była ona czymś obcym i pozbawionym praw.
W tym obszarze, ekopsychologia w znaczą-
cy sposób czerpie ze spostrzeżeń ekofe-
minizmu, szczególnie w kwestii demisty-
fikacji stereotypów płciowych. - Wszystko, co przyczynia się do rozwo-
ju małych form społecznych i nabywania
osobistej mocy, wzmacnia ja ekologiczne.
Wszystko, co prowadzi do dominacji na
dużą skalę i tłumienia osobistej mocy,
podkopuje ja ekologiczne. Ekopsycho-
logia mocno kwestionuje więc założenie
o zasadniczym zdrowiu naszej żarłocznej
miejsko-przemysłowej kultury, niezależ-
nie od tego, czy jest ona zorganizowa-
na na zasadach kapitalistycznych, czy
kolektywistycznych. Kwestionowanie to
niekoniecznie pociąga za sobą odrzucenie
technologicznego geniuszu naszego ga-
tunku czy też wszelkich przejawów naszej