Źródło: J.Stoner, Ch. Wankel, Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1994, str.
365.
Rys. 1. Schemat interakcja cech indywidualnych, stanowiskowych i roboczych a
motywacja.
Jeśli chodzi o podział motywatorów, wyróżniamy motywatory płacowe oraz
pozapłacowe. Istotnym narzędziem motywowania jest wynagrodzenie. Potocznie
oznacza zapłatę za pracę, inaczej nazywane jest płacą, pensją lub zarobkiem.^57 Powinno
być ono jednym z elementów celowo dobranego zbioru motywatorów, który ma
zapewnić realizację celów całej organizacji i oczekiwań pracowników. Znaczenie
wynagrodzenia jest ściśle związane z wysokością osiąganych dochodów przez
pracowników.^58 Jednak każdy z pracowników powinien mieć świadomość z ilu
składników jest złożone jego wynagrodzenie oraz za co dokładnie przysługuje każda z
jego części.^59 Osoby osiągające niskie przychody, mogą traktować wynagrodzenie jako
dominujący motywator ponieważ przede wszystkim będą chcieli zaspokoić podstawowe
potrzeby bezpieczeństwa oraz fizjologiczne. Jednakże po osiągnięciu jakiegoś poziomu
dochodów, pojawiają się inne potrzeby, kiedy zaspokoimy już te podstawowe.
Pomimo upływu czasu wynagrodzenie zasadnicze nadal odgrywa istotną rolę
w grupie motywatorów płacowych. Jednak pracodawcy i badacze zauważyli, że siła
oddziaływania motywacyjnego nawet wysokiego wynagrodzenia zasadniczego
z czasem maleje.^60 Aktualnie zwraca się dużą uwagę głownie na pozapłacowe
narzędzia motywowania. Bardziej dotyczą one poczucia rozwoju, samorealizacji i
aspiracji pracowników.
„Zadowolenie z płacy zależy od tego, ile zarabiamy w porównaniu z tym, co
uważamy za sprawiedliwe, czyli z tym, co powinniśmy otrzymywać. Powszechnie
uważa się, że osiągnięcia, wiek, wykształcenie czy wyższe stanowisko powinny wiązać
się z wyższą pensją. Jeżeli istnieje niezgodność między tym, co pracownik uważa za
odpowiednie wynagrodzenie a rzeczywistą płacą, jest on niezadowolony.”^61 Według
amerykańskiego badania przeprowadzonego w latach 80-tych wzrost dochodów ma
57
E. Jędrych, Zarządzanie zasobami ludzkimi dla menedżerów średniego szczebla , Wyd. Wolters Kluwer,
Kraków 2007, str. 286. 58
A. Tomaszuk: Motywowanie pracowników produkcyjnych na przykładzie przedsiębiorstwa branży
bieliźniarskiej 59 , dz. cyt., str. 238.
60 L. Zbiegień-Maciąg, Marketing personalny , Wyd. Business Press, Warszawa 1996,str. 143-144.^
D. Janczewska, Dylematy współczesnego przedsiębiorstwa, Przedsiębiorczość i zarządzanie, Tom 19,
11 61 zeszyt, część2, Łódź-Warszawa, 2018, str. 27.
M. Argyle, Psychologia szczęścia , Wyd. Astrum, Wrocław 2004, str. 43.