Od samego początkugodła herbowe umieszczano na chorągwiach bojowycho bar-
wie płata odpowiadającej barwie pola tarczy herbowej. W najstarszym polskimdziele
weksylologicznym "Banderia Prutenorurn" Jana Długosza z XVw. znajdujemy opisy
ibarwnerysunki26 chorągwimiejskich,pod którymiwalczylisojusznicyKrzyżakówpod
Grunwaldem. Osiemnaście z tych miast leży obecnie w Polsce (Bartoszyce, Braniewo,
Brodnica,Chełmno,Człuchów,Elbląg,Gdańsk,Gniew,Grudziądz,KowalewoPomorskie,+
- Chełmno. 88. Toruń. 89. Elbląg.
- Chełmno. 91. Toruń. 92. Elbląg.
Ostróda,Pieniężno,Rogoźno,Szczytno,Sztum, Tczew,Toruń, Tuchola.Trzyz nich (Chełm-
no, Elbląg iToruń) używajądo dnia dzisiejszegotego samego co wówczas herbu (rys.
87 - 92), a dwa (Bartoszycei Elbląg)mają taki sam wzór flagi.
W czasach nowszychwładzemiejskiesprawiałysobie sztandary, którychgłównym
elementem był ijest herb miejski(fot. 93 - 95). Bardzoczęsto posiedzenie rady miej-
skiej lub gminnej poprzedzone jest uroczystym wniesieniem sztandaru i odegraniem
hejnału. Obecnie coraz częściejsię zdarza, że wzór sztandaru rady miasta, czy nawet
gminy załączonyjest do statutu. Najnowszysztandar ma Zakopane,poświęcony osobi-
ście przez papieżaJana Pawła ll.w czerwcu 1997 r. (rys. 93).
\