Niniejsza publikacja, a przede wszystkim wystawa "Godło i barwy Polski samorzą-
dowej" są niewątpliwie zamknięciem pierwszego, ważnego etapu: podsumowują do-
tychczasowe dokonania w zakresie projektowania i ustanawiania weksyliów miejskich
i gminnych po blisko ośmiu latach od odrodzenia samorządu terytorialnego w Polsce.
JacekSkorupski1 Tytuł niniejszego rozdziału zawieradwa uproszczenia, niezbędne dla skrótowego przedsta-
wienia jego treści. Pod pojęciem flagi rozumie się tu także inne weksyliao podobnym cha-
rakterze. Nie do końca precyzyjne polskienazewnictwo weksylologiczne, a przede wszyst-
kim brak tradycji i ciągłościtak charakterystycznej międzyinnymidla heraldyki powodu-
je, że to co jedni nazywają flagą, gdzie indziejma nazwę chorągwi czy proporca. Jakie są
różnicepomiędzy tymi znakami. wyjaśniono w odrębnym rozdziale. Drugieuproszczenie
dotyczypojęć miasto i gmina. Ponieważ oficjalne definicje prawne tych nazw są bardzo
skomplikowane, w dalszejczęści tekstu używasię poszczególnych pojęć w następującym
znaczeniu:
gmina - to podstawowa jednostka podziału terytorialnego, niezależnie od tego czy ma
status miasta, czy nie;
gmina wiejska - to gmina, w obrębie której nie ma miasta;
miasto - to obszar mającyspecjalnystatus: dawniej "prawa miejskie",
obecnie tzw. "status miasta".
Ustawa z dnia 8 marca 1990 L o samorządzie terytorialnym. Dz. U. Nr 16, poz. 95 z póź-
niejszymizmianami.
'W językupolskim dzieło to zostało najszerzej omówione w pracy KarolaGórskiego Jana
DługoszaBanderia Prutenorum, Warszawa 1958.
"Op.cit.
, Magdalena Warkoczewska "Insygnia,atrybuty isymbolewładzyw dawnych miastach pol-
skich", w: Insygniamiast polskich. Katalogwystawy. Poznań 1992.
5 Erich Keyser, Deutsches Stedtebuch. Stuttgart 1939.
, Rozporządzenie Ministra byłej dzielnicy pruskiejo godłach, barwach i pieczęciach samo-
rządowychjednostek prawno-publicznych, Dz. UrzędowyMinisterstwa byłej dzielnicyPru-
skiej nr 18 z 20 kwietnia 1920 L, poz. 172.
7 Dekret Ministra Spraw Wewnętrznych nr S.P.29/23 z 10 lipca 1923 L, w: Kartuzy. Herb
i prawa miejskie.Kartuzy1993.
8 Wyciąg z protokółu posiedzenia Rady Miejskiejw Chorzowie z dnia 22 czerwca 1938 L
Nr Prez. 11 b/50/38-39.
'Uchwała Rady MiejskiejPłocka z 15 grudnia 1938 L, w: Stefański 1. Płock od A do Z. Płock
1990
10 Uzasadnienie przedstawione przez referenta ZarząduMiejskiego I<. Modlińskiego-Bolestę
do Uchwały Rady MiejskiejPłockaz 15 grudnia 1938 r., Stefański1. Płock od A do Z. Płock
1990.
11 Marek Wojtyłak, Fioletowy, biały, czerwony ... czyli o barwach Łowicza przed wojną,
w Nowym Łowiczaninie, nr 15 (124) z 13.1V.1995.
12 Preussisches Zeitung,Konigsberg, 15'v1.1938.
13 Deutsche Stadtewappen aus Westund Ost,Kosmos,Memmingen, bez daty.
14 Jan Miller, Flagi,Warszawa 1971.
15 Ustawa z dnia 31 grudnia 1978 r o odznakach i mundurach, Dz. U. Z1978 r., nr 31, poz.130.
16 Miasta, które wprowadziły flagę w okresie1945 - 1989 oficjalnym dokumentem, lub dla
których istnieje udokumentowany fakt używania flagi w tym okresie.
17 Dane z czerwca 1997 L