bbp dat doet voor de economie.
Je kunt heel gemakkelijk de draak steken met hoe het op dit moment gaat
met het debat over het meten van vooruitgang. Maar het is in elk geval een stap
in de juiste richting. Er is bijvoorbeeld al een brede consensus over de essentiële
elementen van vooruitgang, zoals welzijn, milieu en factoren die de kwaliteit
van leven beïnvloeden, zoals hoe veilig mensen zich voelen.
Belangrijker nog is dat deze keer niet alleen de captains of consciousness in
de regering erover zullen debatteren en beslissen: de regeringen van de VS en
Australië vragen burgers bijvoorbeeld om mee te denken. ‘Tot nu toe was dit het
debat van de elite,’ vertelt Chris Hoenig, de CEO van SUSA. ‘Maar met ons
systeem kan iedereen er nu bij worden betrokken en zijn zegje doen.’
En je kunt er nu trouwens wel over schamperen, maar zo zijn ook de
economische metingen begonnen. Hoenig: ‘Dit is het begin van het debat, niet
het eind ervan.’ Nadat Kuznets was begonnen het nationaal inkomen in kaart te
brengen, bestond er nog geen eenduidige methode om materiële vooruitgang te
meten. Dat gebeurde pas tegen het eind van de jaren vijftig, een kwart eeuw
later, toen het werd aanvaard door alle leden van het Internationaal Monetair
Fonds.
We hebben nog lang niet alle onenigheid uit de weg geruimd. En dat is ook
helemaal niet erg. Je zou kunnen zeggen dat hetgeen de economen nu doen voor
het meten van welzijn en vooruitgang heel sterk lijkt op wat Kuznets deed voor
de economie in de jaren dertig: het veranderen van speculatieve en ideologische
disciplines in empirisch gestoelde sociale wetenschappen. Gezien deze
verschuiving van materiële naar experiëntiële vooruitgang zullen psychologen in
de nabije toekomst waarschijnlijk even belangrijk worden als economen nu zijn.
Zo heeft Barry Schwartz onlangs al voorgesteld dat er een psychologisch
equivalent zou moeten komen van de Council of Economic Advisors (Raad van
economische adviseurs), die uit 1946 stamt. Hij dacht aan een ‘Council of
Psychological Advisors’ – Raad van psychologische adviseurs – voor de
president van de VS.^14
Houdt dat in dat we een nieuwe, internationaal erkende standaard zullen
krijgen voor het meten van welzijn, in hetzelfde tijdsbestek en precies zoals
Kuznets’ aanbeveling in 1934 leidde tot de acceptatie van een wereldwijde
toetssteen voor materiële vooruitgang? Dat we die binnen de volgende kwart
eeuw hebben – dus voor 2040? Ik denk het wel.
Dit zal een belangrijke doorbraak zijn. Maar zelfs zoals de zaken er nu voor