Finansal Ekonomi

1. Ünte - Fnansal Sstem ve İşleyş 5

ekonomde yapılan bu tasarruf düzey kadar br harcama eksğ ortaya çıkacak-

tır. Dolayısıyla da makro ekonomk anlamda gelr, harcamalardan fazla olacak ve

makro denge sağlanamayacaktır. Bunun böyle uzun süre devam etmes lerleyen

aşamalarda ekonomk daralma le sonuçlanacaktır. Şmd böyle br durumda çö-

züm, tasarruarın br şeklde harcamalara kanalze edlmesdr.

Buradak harcamalar, ekonomnn daha da büyümesn sağlayacak yatırım

harcamalarıdır. İşte bu süreçte fnansal sektör, fnansal lşklere öneml br rol

düşmektedr. Fnansal sektör reel sektörün rakb değl onun tamamlayıcısıdır.

Bu bağlamda, ekonomnn daha da büyümesne hzmet eden br sektör olarak

ekonomk yapının öneml br alt sektörüdür. Fnansal sektör, fnansal pyasalar

sayesnde brkmler reel yatırımlara dönüştürür. Bununla brlkte ekonomnn

etkn br şeklde şlemes ve büyümes çn fnansal sstemn de etkn çalışması ol-

dukça önemldr. Günümüz ekonomlernn şleyşnde fnansal sstemn öneml

br etks bulunmaktadır.

Yukarıdak açıklamalar bağlamında, günümüz ekonomlernn sağlıklı şleme-

snn koşullarından brs, fonların arz edenlerden (tasarruf sahpler) talep eden-

lere (yatırımcılar) doğru etkn br şeklde akışını sağlayacak, etkn br fnansal

sstemn varlığıdır. Ekonomnn şleyş çnde bu sstemn en öneml fonksyonu,

borç alma ve borç verme şlemlernn etkn br şeklde gerçekleşmes amacıyla

fon arz ve talep edenler br araya getrmektr. Bu nedenle fnansal sstemn yapısı

ve şleyşnn genel hatlarıyla ortaya konulması gerekmektedr. İşte bundan sonra

fnansal sektör bağlamında fnansal sstemn genel şleyş ortaya konulacaktır

FİNANSAL SİSTEM VE UNSURLARI

Yatırım ve tasarruf kararlarının farklı brmler tarafından verldğ günümüz p-
yasa ekonomlernde, tasarruarın yatırımlara aktarılması şlev fnansal sstem
aracılığıyla gerçekleşmektedr. Paranın ve değşk düzeylerde paranın fonksyon-
larını gören çeştl fnansal araçların üretldğ ve ekonomnn şleyş çne sokul-
duğu fnansal sstem, bu fonksyonu dolayısıyla aynı zamanda ekonomnn mkro
ve makro performansının da belrleycs durumundadır.
Fnansal sstem le lgl açıklamalara öncelkle, sstem tanımı le başlamak
daha uygun olacaktır. Sstem belrl br amaca yönelk olarak, aralarında doğru-
dan ya da dolaylı lşkler bulunan ve aynı zamanda karşılıklı olarak brbrlern
etkleyen parçaların oluşturduğu br bütün olarak tanımlanır. Bu bağlamda uygu-
lamada değşk sstemlern varlığını blmekteyz. Bunlardan brs ve en y blne-
n eğtm sstemdr. Eğtm sstem günlük yaşantımızda çok tartışılan ve her va-
tandaşın br şeklde uygulamalarından etklendğ br bütünü temsl etmektedr.
Eğtm sstemnn br amacı bulunmaktadır. Bu amaç çağın gereklerne uygun ge-
rekl blgler le donatılmış, kendsne ve çnde yaşadığı topluma yararlı breyler
yetştrmek olarak özetleneblr. Bu amacı gerçekleştrmek çn brbryle lşkl
değşk unsurların br araya gelmes yan br bütün oluşturması gerekr.
Eğtm sstemn oluşturan unsurlar se, başta Mll Eğtm Bakanlığı olmak üze-
re, Mll Eğtm Müdürlükler, yönetcler, öğretmenler, öğrencler, veller, okullar,
çeştl eğtm araç gereçler, gerekl yasalar ve yönetmelkler olarak sıralanablr.
Sayılan yukarıdak unsurların br ya da brkaçında ortaya çıkacak br sorun, eğtm
sstemnn kendnden beklenlen amacın gerçekleşmesn zora sokar. Dolayısıyla
eğtm sstemnn etkn çalışması demek, sstem oluşturan unsurların brbryle
br ahenk, düzen çnde çalışmasını gerektrmektedr. Eğtm sstem le lgl yuka-
rıdak genel blglerden sonra fnansal sstemle lgl açıklamalara geçeblrz.

Br ekonomde makro

ekonomk dengenn

gerçekleşmes, gelr harcama

eştlğnn sağlanablmesne

bağlıdır.

Günümüz ekonomlernn

sağlıklı şlemesnn

koşullarından brs, fonların

arz edenlerden (tasarruf

sahpler) talep edenlere

(yatırımcılar) doğru etkn br

şeklde akışını sağlayacak,

etkn br fnansal sstemn

varlığıdır.

Fnansal sstem, fonksyonları

tbaryle ekonomnn mkro

ve makro performansının

belrleycs durumundadır.