Finansal Ekonomi

3. Ünte - Fnansal Aracılılık ve Fnansal Düzenleme 67

•    Kanunun    uygulanması ile ilgili  olarak, denetim kapsamındaki    kuruluşlar

le bunların ortaklıklarından her türlü blg ve belgey stemek.

•    Para,  kredi   ve  bankacılık  politikalarının yürütülmesi,    denetim,    bilgi   pay-

laşımı ve dğer hususlarda yurt ç ve yurt dışı yetkl merclerle şbrlğn

sağlamak.

•    Kanunla    verilen diğer   görevleri   yapmak.

Sermaye Pyasası Kurulu (SPK)

Ekonomnn şleyş çnde, tasarruarın sermaye pyasalarına yönlendrleblme-
s çn, tasarruf sahplernn güvenn sağlamak ve rsk faktörünü asar düzeye ge-
treblmek önemldr. Rskn asgar düzeye ndreblmesnde, sermaye pyasasında
faalyette bulunan kurumlar hakkında objektf verlern yatırımcılara sunulması
gerekmektedr. Sermaye pyasalarında yaşanan bazı acı deneymler, bu pyasaların
gelşmn sağlayablmek amacıyla, sermaye pyasalarının denetlenmes gerektğ
gerçeğn ortaya çıkmıştır.
SPK, yetklern kend sorumluluğu altında bağımsız kullanan, dar ve mal
özerklğe sahp düzenleyc br kamu kurumudur. Sermaye Pyasası Kurulu 1981
yılında 2499 sayılı Sermaye Pyasası Kanunu le kurulmuştur. Bağımsız düzenle-
yc kurumların lk olarak kurulmasındak temel amaçlar; tasarruarın menkul
kıymetlere yatırılarak halkın ktsad kalkınmaya etkn ve yaygın br şeklde katıl-
masını sağlamak, sermaye pyasasının güven, açıklık ve kararlılık çnde çalışma-
sını sağlamak; tasarruf sahplernn hak ve yararlarının korunmasını düzenlemek
ve denetlemek, olarak belrlenmştr.
SPK, sermaye pyasasını düzenleyen ve denetleyen kamu kurumudur. Kurulun
temel görevler; pyasanın şleyş kurallarını belrlemek, pyasaların adl ve etkn
çalışmasını sağlamak, lgl kurumların bell kurallar çerçevesnde faalyet göster-
mesn sağlamak ve yatırımcıların haklarını korumaktır. Kurul bu görevlern, yö-
netmelk ve teblğlerle düzenlemeler yaparak, pyasaların gözetm ve denetmn
sağlayarak yerne getrmeye çalışmaktadır. SPK kend gözetm altındak pyasa-
lardak şlemlerle lgl olarak;
• Menkul kıymetlerle ilgili düzenlemeleri,
• Menkul kıymetler borsalarının, kıymetli madenler borsalarının, vadeli iş-
lem ve opsyon borsalarının kuruluş ve şleyşne lşkn düzenlemeler,
• Sermaye piyasasından menkul kıymet ihracı yoluyla fon sağlayan şirketlere

lşkn düzenlemeler yapar.
Bunun dışında yerl veya yabancı şrketlern menkul kıymetler ülkemzde halka
arz edlecekse Kurul kaydına alınması zorunludur. Kayda alınması gereken şlemler;
• Hisse senetlerinin veya borçlanma araçlarının şirketler tarafından ihracı,
• Halka arz,

• Varlığa dayalı menkul kıymet, oydan yoksun hisse senedi ve hisse senedi ile
değştrleblr tahvl hracı,
• Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının, yatırım ortaklıklarının ve yatırım

fonlarının menkul kıymet hraçları, olarak sıralanır.
Ayrıca;
• Pay sahiplerine çağrıda bulunulması veya vekâleten oy hakkı toplanması,
• Kayıtlı sermayeye geçiş ve tavan tespiti, Kurul iznine tabidir.
Sermaye pyasası faalyetnde bulunacak kurumların Kuruldan zn almaları
zorunludur. Bu bağlamda Kurulun, kuruluşuna ve faalyete geçmesne zn verdğ
kuruluşlar;