5_AOF Menkul Kıymet Yatırımları

16 Menkul Kıymet Yatırımları

grupta ele alabiliriz. Farklı getiri düzeyi beklentisine sahip ve risk alma iştahı farklı olan

bu yatırımcılar, uzun dönemli yatırımcılar, spekülatörler, hedgerler ve arbitrajcılar olarak

sıralanabilir. Aşağıdaki tabloda söz konusu yatırımcıların getiri beklentileri ve üstlenmeye

razı oldukları risk düzeyleri verilmiştir.

Yatırımcı Tipi Getiri Beklentisi Razı Olunan Risk Düzeyi

Uzun    dönemli yatırımcılar Ortalama   piyasa  getirisi Ortalama   piyasa  riski

Spekülatörler Piyasanın üzerinde    getiri Ortalama piyasa  riski

Hedgerler Piyasanın altında getiri Piyasa   riskinden   düşük   risk

Arbitrajcılar Piyasanın üzerinde    veya    ortalama    piyasa  getirisi Ortalama   piyasa  riski   veya    piyasa  riskinden   düşük   risk

Uzun dönemli yatırımcılar stratejik yatırım kararları alan ve yatırım ufku uzun dö-

nemli olan yatırımcılardır. Bu tür yatırımcılar spesifik yatırım stratejilerine odaklanır ve

bu stratejileri uygulayarak ortalama piyasa getirisini elde etmeyi amaçlarlar. Bu süreçte

üstlenmeye razı oldukları risk düzeyi ise piyasa riski diğer bir ifadeyle sistematik risktir.

Tüm al-elde tut  stratejileri   ve   yatırım    dönemi  içerisinde  alım    satım   yapılan uzun    dönemli 

yatırımlar bu tür yatırımcıların stratejileri olarak ele alınmaktadır. Uzun dönemli yatırım-

cılara emeklilik fonları, sigorta şirketleri, anapara korumalı fonlar ve yatırım fonları örnek

olarak verilebilir.

Bir mal, döviz veya menkul değerin gelecekteki fiyatları konusunda tahminlerde bu-

lunarak, bu tahminler doğrultusunda ilgili varlığı alıp/satmak spekülasyon olarak tanım-

lanmaktadır. Bu işlemi gerçekleştiren kişiye ise spekülatör adı verilmektedir. Spekülasyon

işleminde amaç piyasada gerçekleşeceği düşünülen fiyat değişikliklerinden faydalanarak

getiri elde etmektir. Yatırımcı tiplerinden biri olarak kabul edilen spekülatörler uzun dö-

nemli yatırımcıların aksine taktiksel yatırım kararı alırlar ve piyasa zamanlaması yoluyla

getiri sağlamaya çalışırlar. Spekülatörler, varlığın gelecekte fiyatının yükselmesini bekliyor

ise alım, düşmesini bekliyor ise açığa satış işlemini gerçekleştirerek yanlızca sistematik

riski üstlenip piyasanın üzerinde bir getiri elde etmeyi amaçlarlar.

Yatırımcı tiplerinden bir diğeri olan hedgerler, spekülatörlerden daha fazla riskten ka-

çınırlar ve yatırım ufukları uzun dönemli yatırımcılardan daha kısadır. Bu tür yatırımcı-

ların gerçekleştirdiği işlemlerde amaç, diğer bir işleme karşı koruma sağlamaktır. Yapılan

alım veya satım işlemleri hem riski, hem de getiriyi düşürerek mevcut yatırımları koru-

maktadır. Arbitrajcılar ise spekülatörlere benzer şekilde yatırım ufku kısa dönemli olan

yatırımcılardır. İki yatırımcı tipi arasındaki temel farklılık arbitrajcıların spekülatörlerle

aynı risk düzeyinde daha yüksek getiriyi veya daha düşük risk düzeyi ile aynı getiri dü-

zeyini beklemeleridir. Arbitrajcılar aynı varlığın, farklı yerlerdeki fiyat farklılıklarından

getiri elde etmeyi hedeflerler.

Yatırımcıların yatırım kararlarında dikkate aldıkları en önemli iki değişkenden biri

getiri, diğeri risktir. Rasyonel bir yatırımcı beklenen getirisi aynı olan iki yatırım alterne-

tifinden düşük riskli olanı, risk düzeyleri aynı olan iki yatırım alternatifinden ise yüksek

getirili olanı tercih edecektir. Ancak risk ve getiri oranları farklı olduğunda yatırım terci-

hini belirleyen faktör her bir ilave birim getiri için yatırımcının üstlenmeye razı olduğu

risk, diğer bir ifadeyle yatırımcının riske karşı tutumudur. Bu bağlamda yatırımcıları riske

karşı tutumlarına göre üç grupta ele alabiliriz; riskten kaçınan yatırımcılar, riske karşı ka-

yıtsız yatırımcılar ve riski seven yatırımcılar.

Riskten kaçınmak hiç risk almamak anlamına gelmemektedir. Riskten kaçınan yatı-

rımcılar, riski sevmeyen ve getirileri belirli iki yatırımdan riski düşük olanı tercih eden ya-

Tablo 1.2