101
Palme Yayınevi
- B 7. D 8. C 9. A 10. E 11. B
w Asetilen çok kolay alev
alabilir. Metallerin kesilme-
sinde kullanılır.
2C 2 H 2 (g) + 5O 2 (g) "
4CO 2 (g) + 2H 2 O(g)
ASETİLENİN KİMYASAL
REAKSİYONLARI
- Katılma Reaksiyonları
w Asetilen doymamış hidro-
karbon olduğu için katılma
tepkimesi verir. Asetilene Pt
katalizörlüğünde H 2 katıldı-
ğında etan, Pd katalizörlü-
ğünde H 2 katıldığında etilen
elde edilir.
H – C / C – H + 2H 2 Pt C 2 H 6
Etan
H – C / C – H + H 2 Pd C 2 H 4
Etilen
w Asetilen, halojenlerle ka-
tılma tepkimesi verir ve
bromlu suyun kırmızı ren-
gini giderir. 1 mol Br 2 katı-
lırsa
HC / CH + Br 2 S
Br Br
HC = CH
tepkimesi oluşur. 2 mol Br 2
katılırsa
HC / CH+ 2Br 2 S HC — CH
Br
Br
Br
Br
tepkimesi oluşur.
w Asetilen, halojen asidi (HX)
ile katılma tepkimesi verir. 1
mol HCI katılırsa
CaCO 3 (k) 1000°C CaO(k)+CO 2 (g)
Kireç taşı Sönmemiş
kireç
CaO(k)+3C(k) 1000°C
CaC 2 (k)+CO(g)
Karpit
(Kalsiyum karbür)
CaC 2 (k) + 2H 2 O(s) "
CH / CH(g) + Ca(OH) 2 (suda)
Asetilen
6. Kütlece %32 saflıkta 50 gram CaC 2 den
elde edilen asetilen gazını tamamen doyur-
mak için gereken H 2 gazı normal koşullar-
da kaç litre hacim kaplar?
(Ca: 40, C: 12)
A) 6,72 B) 11,2 C) 22,4
D) 33,6 E) 67,2
7. Bir hidrokarbon bileşiği ile ilgili şu bilgiler veri-
liyor;
- 0,5 molü yeterince oksijen ile yakıldığın-
da toplam 4,5 mol ürün oluşuyor. - 0,4 molü 0,8 gram hidrojen gazı ile doy-
muş hale geliyor. - CnH2n–2 genel formülüne uyuyor.
Buna göre, bu hidrokarbon aşağıdakiler-
den hangisi olabilir?
(H: 1)
A) CH 2 = CH – CH 2 – CH 2 – CH 3
B) CH 2 = CH – C = CH 2
(^) CH|
3
C) HC / C – CH – CH 3
|
CH 3
D)
E)
8. Propen ve asetilen gazlarından oluşan 20 lit-
relik karışımı doyurmak için aynı koşullarda 30
litre H 2 gazı kullanılmaktadır.
Buna göre, karışımdaki asetilenin hacimce
yüzdesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) 30 B) 40 C) 50 D) 70 E) 85
- Siklobütan ile aynı sayıda hidrojen atomu
içeren alkinin normal koşullarda 11,2 litre-
sini yakmak için aynı koşullarda kaç mol
hava gerekir?
(Havanın hacimce %20'si oksijen gazıdır.)
A) 17,5 B) 15 C) 12,5
D) 7,5 E) 3,5
10. Karbon sayıları eşit olan X, Y ve Z hidrokar-
bonları ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor;
- 1 mol X'e 1 mol H 2 katılması sonucu doy-
muş Z hidrokarbonu oluşmaktadır. - 1 mol Y'ye 1 mol H 2 O katılması sonucu
aldehit sınıfı bileşik oluşmaktadır.
Buna göre;
I. Y asetilen, X etilen, Z etandır.
II. 1 mol Y'ye 2 mol H 2 katılması sonucu Z
bileşiği oluşur.
III. Yalnız Z, bromlu suyun rengini gidermez.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
11. I. Katılma
II. Yanma
III. Polimerleşme
Yukarıdaki tepkimelerden hangileri etan,
etilen ve asetilen bileşikleri için ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III