151
Palme Yayınevi
- A 2. C 3. C 4. D 5. D
Eterlerin Özellikleri
w Polar çözücüdürler.
w Homolog sıra oluştururlar.
w Eterlerde oksijen atomuna
doğrudan hidrojen atomu
bağlı olmadığından yoğun
fazda hidrojen bağı içer-
mez. Moleküller arasında
yoğun fazda London etki-
leşimi ve dipol-dipol etkile-
şimi vardır.
w Su ile hidrojen bağı oluştu-
rurlar.
R R H H
O
Hidrojen bağı
: O:
: :
w Suda moleküler olarak çö-
zünürler ve çözeltileri elekt-
rik akımını iletmez.
w İzomeri olan aynı karbon
sayılı alkollere göre daha
düşük kaynama noktasına
sahiptirler.
w Eterlerde dallanma artıkça
kaynama noktası düşer.
w Eterlerin molekül kütlesi
arttıkça sudaki çözünürlüğü
azalır.
w Yapısında bulunan C — O
bağı kolay kopmadığından
eterler kimyasal tepkime-
lere karşı oldukça ilgisiz
(inert) bileşiklerdir.
w Eterler yanıcılığı yüksek
olan bileşiklerdir. Bu ne-
denle laboratuvarda eterle
çalışılırken yakınında bek
alevi olmamalıdır.
Eterlerin Kullanım Alanları
w Dietil eter tıpta anestezik
madde ve narkoz olarak
kullanılır. Bu nedenle kesin-
likle koklanmamalıdır.
w Dimetil eter oda sıcaklı-
ğında gaz olup aeresol
spreylerde itici olarak kulla-
nılır.
w Eterler organik moleküller
için iyi bir çözücüdür. Özel-
likle reçine, vernik, katı ve
sıvı yağlar eterde iyi çözü-
nürler.
w Asimetrik eter olan ter–Bütil
metil eter, sanayide benzi-
nin oktan sayısını artırmak
için kullanılır.
1.
Yukarıdaki kavram haritasında eterlerin özel-
likleri ile ilgili bilgiler verilmiştir.
Buna göre, bu bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
CH 3
|
- X: H – C – O – H
(^) H|
H H
| |
Y: H – C – O – C – H
| |
H H
Yukarıdaki X ve Y bileşikleri ile ilgili aşağı-
daki yargılardan hangisi doğrudur?
A) Apolar moleküllerdir.
B) Aynı koşullarda kaynama noktaları eşittir.
C) Aynı sıcaklıkta sudaki çözünürlükleri
X > Y'dir.
D) Aynı koşullarda buhar basınçları arasında-
ki ilişki X > Y'dir.
E) Birer tane moleküllerindeki kütlece H ato-
mu yüzdeleri farklıdır.
3. Öğretmeni Gönenç'ten eterler ile ilgili bildikle-
rini yazmasını istiyor.
Gönenç'te;
I. Kimyasal tepkimelere karşı oldukça ilgi-
siz bileşiklerdir.
II. Farklı alkil grubu taşıyan eterler simetrik
eterlerdir.
III. En küçük üyesi bir karbonludur.
IV. Eterler, organik moleküller için iyi bir çö-
zücüdür.
V. Dietil eter, tıbbi operasyonlarda bayıltıcı
olarak kullanılır.
cümlelerini yazıyor.
Buna göre, Gönenç'in yazdığı cümlelerden
kaç numaralı olanı yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
4. I. CH 3 – CH 2 – CH 2 – CH 2 – OH
II. C 2 H 5 – O – C 2 H 5
CH 3
(^) III. CH |
3 – C – OH
|
CH 3
Yukarıdaki bileşiklerle ilgili aşağıdaki yar-
gılardan hangisi yanlıştır?
A) Üçü de birbirinin yapı izomeridir.
B) Aynı ortamda kaynama sıcaklıkları arasın-
daki ilişki I > III > II dir.
C) Üçü de yanma tepkimesi verir.
D) Üçü de molekülleri arasında hidrojen bağı
içerir.
E) İkinci bileşiğin molekülleri arasında dipol-
dipol kuvvetleri etkindir.
- 1 mol R – O – R simetrik eterin yanması için
6 mol O 2 gazı gerektiğine göre, alkil grubu-
nu gösteren R'deki C atomu sayısı aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
Polar moleküllerdir.
Alkoller ile her
zaman aynı
kimyasal özel-
liktedirler.
Yoğun fazda
molekülleri
arasında dipol–
dipol ve Lon-
don kuvvetleri
bulunur.
Molekül kütlesi
arttıkça sudaki
çözünürlüğü
azalır.
Eter
2
1
5
4 3
Aynı koşullar-
da kaynama
noktaları
izomeri olan
alkollere göre
daha düşüktür.
- TEST