Palme AYT Organik Kimya Soru Kitabı (2018-2019)

191

Palme Yayınevi

6. C 7. B 8. C 9. D 10. C 11. C

kilde de belirlenebilir: Yağ asi-

dinin alkili CnH2n+1 genel for-

mülüne uyarsa doymuş yağ

asidi, CnH2n–1 veya CnH2n–3

gibi bir genel formülüne uyar-

sa doymamış yağ asididir.

Doymamışlık asitteki çift bağ

sayısı arttıkça artar.

C 17 H 35 —COOH

Doymuş yağ asidi

C 17 H 33 — COOH

Doymamış yağ asidi

Doymamış yağ asitleri,

vücudun üretemediği ancak

ihtiyaç duyduğu yağ asitleri-

dir. Bitkisel kaynaklı bu yağ-

lar, vücudun kolesterol sevi-

yesini düşürmeye yardımcı

olur. Omega-3 ve omega-6

yağ asitleri doymamış yağ

asitlerindendir.

Doymuş yağ asitleri, doy-

mamış yağ asitlerinin hidrojen

katılarak doyurulmasından

elde edildiğinden katı halde-

dir.

Stearik asitten elde edilen

gliseril tristearat bileşiği yağ-

dır. Gliseril tristearatın (yağ)

bazik ortamda hidrolizi sonu-

cunda oluşan yağ asitlerinin

sodyum tuzlarına “sabun”

denir. Bu tepkime “sabun-

laêma WeSNimeVi” dir. Yağ

asitleri, kullanılan NaOH veya

KOH bazlarına bağlı olarak

sodyum ve potasyum tuzuna

dönüşmektedir. Gliserin ise

yan ürün olarak açığa çık-

maktadır.

HO (^2) 3C
17 H 35 COONa +
Sodyum stearat
(sabun)
CH 2 — OH
|
CH — OH
|
CH 2 — OH
Gliserin
O
||
CH 2 — O — C — C 17 H 35
CH — O — C — C 17 H 35 + 3NaOH
CH 2 — O — C — C 17 H 35
O
||
O
||
Gliseril tristearat
Zeytinyağı ile NaOH kul-
lanılarak yapılan sabunlar sert
olup, sıcak sularda kolay kö-
pürürler. Ayçiçek yağı ile KOH
kullanılarak yapılan sabunlar
arap sabunu olarak bilinir, çok
yumuşaktır.

6. ON]aliN aViW ile ilJili

I. Karboksilik asit sınıflarından polikarbok-

silik asit sınıfındadır.

II. Sulu çözeltisi kırmızı turnusolun rengini

maviye çevirir.

III. Molekül formülü C 2 H 2 O 4 'dür.

yaUJılaUınGan KanJileUi GRçUXGXU"

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

7. OH

OH

O

YXNaUıGaNi EileêiN ile ilJili

I. Karboksilik asitlerden hidroksi asit sını-

fındadır.

II. CnH2nO 2 genel formülüne uyar.

III. Kaynama noktası aynı koşullarda propa-

noik asitten yüksektir.

yaUJılaUınGan KanJileUi yanlıêWıU"

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

8. X + NaOH ¡ Sodyum Stearat + Y

WeSNimeVi ile ilJili aêaçıGaNi iIaGeleUGen
KanJiVi yanlıêWıU"
A) Tepkime sabunlaşma tepkimesidir.
B) Tepkimedeki ürünlerden biri yağ asitleri-
nin sodyum tuzudur.
C) Y, CH 3 — CH 2 — CH 2 —OH
formülüne sahiptir.
D) X, bir yağ molekülüdür.
E) Tepkimede NaOH ile oluşturulan sabun
beyaz (katı) sabundur.

9. I. CH 3 – CH 2 – COOH
   O O
   || ||
   II. C – CH 2 – C
   | |
   OH OH

III. CH 3 – CH 2 – CH 2 – CH 2 – COOH

YXNaUıGa yaSı IRUmlleUi veUilen EileêiNleUin

aynı VıFaNlıNWaNi VXGaNi o|]nUlNleUi aUa-

VınGaNi iliêNi aêaçıGaNileUGen KanJiVinGe

GRçUX RlaUaN veUilmiêWiU"

A) I > II > III B) III > I > II

C) II > III > I D) II > I > III

E) III > II > I

10. I. Kendi aralarında dimerleşme tepkimesi
    verirler.
    II. Zayıf asit özelliği gösterirler.
    III. Molekül büyüklükleri arttıkça sudaki çö-
    zünürlükleri artar.
    YXNaUıGa veUilenleUGen KanJileUi NaUERNVi-
    liN aViWleUin |]elliNleUinGenGiU"

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

11. X: HCOOH

Y: HCl

Z: CH 3 COOH

YXNaUıGa IRUml veUilen ; Y ve Z aViWleUi

ile ilJili aêaçıGaNi yaUJılaUGan KanJiVi yan-

lıêWıU"

A) X ile Z'nin aynı ortamda kaynama noktala-

rı arasındaki ilişki Z > X'tir.

B) X ile Z organik, Y anorganik asite örnektir.

C) Üçü de monokarboksilik asittir.

D) Üçü de suda çözünür.

E) Üçü de mavi turnusol boyasının rengini

kırmızıya çevirir.