22
Palme Yayınevi
1.Ünite /KARBON KİMYASINA GİRİŞ
- E 8. A 9. A 10. E 11. B 12. C
- sıra Elementlerinin Hidro-
jenle Oluşturduğu Bileşikler
LİTYUM
3 Li = 1s
(^2) 2s 1
z |
Lityum atomu 1 elektron
vererek He soy gazına, H ise
1 elektron alarak He soy ga-
zına benzer. Li+ ve H– iyonları
arasında lityum hidrür (LİH)
bileşiği oluşur.
Li–H
w Oluşan bileşik doğrusal bir
yapıdadır.
w Farklı iki kutup içerdiğinden po-
lardır.
BERİLYUM
4 Be: 1s^2 2s^2 2p
1 H 1 H
H – Be – H
w Doğrusaldır.
w Be atomu sp hibritleşmesi
yapar.
w Be atomunun sp hibrit or-
bitalleri ile H atomunun s
orbitali örtüşür.
w Bağ açısı 180° dir.
w Bağ polardır.
w VSEPR gösterimi AX 2 şek-
lindedir.
w Molekül apolardır.
w Doğrultu sayısı 2'dir.
BOR
5 B = 1s^2 2s^2 2p^1
1 H
H
1 H 1 H
B
HH
w Düzlem üçgendir.
w B atomu sp^2 hibritleşmesi
yapar.
w B atomunun sp^2 hibrit or-
bitalleri ile H atomunun s
orbitali örtüşür.
w Bağ açısı 120° dir.
w VSEPR gösterimi AX 3 şek-
lindedir.
w Bağ polardır.
w Molekül apolardır.
w Doğrultu sayısı 3’tür.
7. Hibritleşen oksijen atomu elektronlarının dizilişi,
1s^2 2(sp^3 )^2 2(sp^3 )^2 2(sp^3 )^1 2(sp^3 )^1
şeklindedir.
Buna göre,
I. Hibrit orbitallerin ikisinde iki tane ortak-
lanmamış elektron çifti bulunur.
II. Hidrojenle yaptığı H 2 O bileşiğinde oksije-
nin iki adet sp^3 hibrit orbitali ile hidrojen
atomlarının s orbitallerinin örtüşmesiyle
bağlar oluşmuştur.
III. Hidrojenle yaptığı H 2 O bileşiğinde
VSEPR gösterimi AX 2 E 2 şeklindedir.
yargılarından hangileri doğrudur?
( 1 H, 8 O)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
8. I. AX 4
II. AX 2 E 2
III. AX 3 E
Merkez atomları aynı periyotta olan, üç mole-
küle ait VSEPR gösterimleri yukarıda verilmiş-
tir.
Buna göre, bu moleküllerdeki toplam
elektron sayıları arasındaki ilişki aşağıda-
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
(X: Hidrojen)
A) I = II = III B) II > I = III C) I > II > III
D) II > I > III E) III > II > I
9.
BrH 2 C — C “ O
O — CH 2 Br
1 2
3
Yukarıda verilen bileşikte, 1, 2 ve 3 numa-
ralı karbonların yaptığı hibritleşme türleri
aşağıdakilerden hangisidir?
1 2 3
A) sp^3 sp^2 sp^3
B) sp^3 sp^2 sp
C) sp sp^2 sp^3
D) sp^2 sp sp^3
E) sp sp^3 sp^2
10. X atomunun temel ve uyarılmış haldeki orbital
şeması aşağıda verilmiştir.
X :
Temel hal Uyarılmış hal
2p
2s 2s 2p
Buna göre, X elementinin 1 H elementi ile
oluşturduğu XH 3 molekülü ile ilgili,
I. X – H bağı, sp^2 hibrit orbitalleri ile s orbi-
tallerinin örtüşmesi sonucunda oluşur.
II. Apolar yapılıdır.
III. Doğrultu sayısı 3'tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
11. BeF 2 molekülü ile ilgili;
I. Düzlem üçgen geometrisindedir.
II. Ortaklanmamış elektron çifti vardır.
III. Merkez atomun hibritleşmesi sp'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
( 4 Be, 9 F)
A) Yalnız I B) II ve III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
12.
(^) H — C ‚ C — H C “ O
H
H
B N
:
H
H C R
A
I II III
Yukarıda belirtilen I, II ve III nolu bileşikler-
deki A, B ve C bağ açılarının büyüklükleri
arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
A) B > C > A B) A > C > B
C) A > B > C D) B > A > C
E) A > C = B