27
Palme Yayınevi
1.Ünite /KARBON KİMYASINA GİRİŞ
Örnek
O
:
:
H
H
Yukarıda üç boyutlu formü-
lü verilen bileşik ile ilgili;
I. H atomlarının O ile yaptığı
bağlar arasında 104,5° lik
açı vardır.
II. Molekülde 2 çift bağlayıcı
elektron vardır.
III. Molekülü açısaldır.
IV. Merkez atom sp^3 hibritleş-
mesi yapmıştır.
V. VSEPR gösterimi AX 2 E 2
şeklindedir.
yargılarından kaç tanesi
doğrudur? ( 1 H, 8 O)
Çözüm:
H 2 O molekülünde merkez
atom oksijendir. Oksijenin te-
mel hal elektron dizilişi;
1s^2 2s^2 2p^2 x 2p^1 y 2pz^1
şeklindedir. 2s ve 2p orbital-
leri hibritleşerek sp^3 hibrit or-
bitallerini oluşturur. Elektron
dizilişi aşağıdaki gibi olur.
1s^2 2(sp^3 )^2 2(sp^3 )^2 2(sp^3 )^1 2(sp^3 )^1
sp^3 hibrit orbitalleri
elektron dizilişinde hibrit orbi-
tallerin ikisinde 2 tane ortak-
lanmamış elektron çifti, diğer
ikisinde de iki tane ortaklan-
mamış elektron vardır.
O
:
: :
:
Bağ e– çiftleri
H
H
Ortaklanmamış elektronların
itme etkisiyle molekülün şekli
açısaldır. Bağlar arasındaki
açı 104,5° olur. Merkez atom,
A; ortaklanmamış elektron çifti
sayısı 2 olduğundan E 2 ; mer-
kez atomu bağlı atom sayısı 2
olduğundan X 2 olur. VSEPR
gösterimi ise AX 2 E 2 'dir.
5
1. Hibritleşmeye katılmayan
Hibrit türü p orbitali sayısı
I. sp 2
II. sp^2 1
III. sp^3 3
Karbon atomuna ait hibrit türü ve hibritleşme-
ye katılmayan p orbitali sayısı yukarıda veril-
miştir.
Buna göre, verilenlerden hangileri doğru-
dur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
2. XY 3 molekülü polar bir molekül olduğuna
göre;
I. VSEPR gösterimi AX 3 E şeklindedir.
II. Molekül geometrisi düzlem üçgendir.
III. Merkez atomun elektron dağılımı küresel
simetriktir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
3. Molekül Yapısı Hibrit türü
I. AX 4 sp^3
II. AX 3 E sp^2
III. AX 2 E 2 sp^3
Yukarıda verilen VSEPR yapısına sahip
moleküllerden hangilerinin karşılarında ve-
rilen hibrit türü doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
4. Aşağıdaki moleküllerden hangisinde sp^3
hibritleşmesi yapmış atom yoktur?
( 1 H, 6 C, 8 O)
A) CH 4 B) C 2 H 4 C) H 2 O
D) CH 3 COOH E) C 2 H 6
5. I. AX 4
II. AX 3 E
III. AX 2 E 2
Yukarıda verilen VSEPR gösterimlerine sa-
hip moleküllerdeki toplam bağ sayıları ara-
sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir?
A) I > II > III B) II > III > I C) II > I > III
D) I = II = III E) III > II > I
6. Öğretmeni Sena'dan NH 3 molekülü ile ilgili
öğrendiklerini yazmasını istiyor.
Sena'da;
I. Bir çift ortaklanmamış elektron bulunur.
II. Molekül geometrisi üçgen piramittir.
III. Merkez atomun hibrit orbitalleri
1s^2 2(sp^3 )^2 2(sp^3 )^1 2(sp^3 )^1 2(sp3)1
sp^3 hibrit orbitalleri
elektron dizilişindedir.
IV. Üç boyutlu gösterimi
N
:
H
H H
şeklindedir.
V. Merkez atomdaki doğrultu sayısı 2'dir.
cümlelerini yazıyor.
Buna göre, Sena'nın yazdığı cümlelerden
kaç tanesi doğrudur? ( 1 H, 7 N)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
- C 2. D 3. D 4. B 5. A 6. D
10. TEST