67
Palme Yayınevi
- C 8. B 9. A 10. E 11. D
ALKENLERİN
ADLANDIRILMASI
w İkili bağı içeren en uzun kar-
bon zinciri seçilir.
w Alkanlardaki –an eki yerine
–en ya da –ilen eki gelir.
(eten=etilen, büten=bütilen
gibi)
w Birbirine ikili bağ ile bağlan-
mış olan karbon atomlarına
en küçük numaralar gele-
cek şekilde karbon atomları
numaralandırılır.
w Molekülde iki çift bağ varsa
dien, üç çift bağ varsa trien
olarak okunur.
w İki ve üç karbonlu alken-
lerde ikili bağın yerini belirt-
meye gerek yoktur. İkili bağ
hangi uca yakınsa numara
verme işlemine o uçtan
başlanır.
CH 2 = CH 2
Eten
CH 3 –CH = CH 2
Propen
CH 3 –CH 2 –CH = CH 2
1–büten
CH 3 –CH = CH–CH 3
2–büten
w İkili bağ her iki uca eşit
mesafelerde ise önce dal-
lanma, sonra alfabetik ön-
celiğe bakılır.
CH 3 –CH 2 –CH=CH–CH–CH 3
CH 3
6 5 4 3 2 1
2–metil–3–hepten
CH 3 —C=C—CH 3
CH 3
Br
2–bromo–3–metil–2–büten
7. Aşağıdaki alken bileşiklerinin hangisinin
adlandırılması yanlıştır?
Bileşik Adlandırma
A)
CH 3
CH — CH = CH 2 3-metil–1–büten
CH 3
B)
CH 3
C = CH — CH 3 2-metil–2–büten
H 3 C
C)
CH 3 – CH 2 CH 3
C = C 3-etil-2-metil-2-hekzen
CH 3 — CH 2 CH 3
D) CH 3 — CH 2 — C — CH 3
||
2–metil–1–büten
CH 2
E) CH 3 — C = C — CH 3 2, 3-dimetil-2-büten
I
CH 3
CH 3
8. I. CH 3 — CH 2 — CH “ CH — CH 3
II. CH 3 — CH “ CH — CH 2 — CH “ CH 2
III. CH 2 “ CH — CH 2 — CH 3
Yukarıda yapı formülleri verilen bileşikler-
den hangilerinin genel formülü CnH2n de-
ğildir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I ve III
9.
A L
P M
E
CH 3
Yukarıdaki bileşiğin adlandırılması sırasın-
da P, A, L, M, E ile gösterilen karbon atom-
ları hangi numarayı alırlar?
P A L M E
A) 1 2 3 4 5
B) 2 3 4 5 1
C) 3 4 5 1 2
D) 4 5 1 2 3
E) 5 1 2 3 4
10. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisinin
karşısında verilen sistematik adı yanlıştır?
Bileşik Adlandırma
A)
C 2 H 5 Cl
| |
CH 3 – C = C – C = CH – CH 3
|
CH 3
B) CH 3 – CH – CH – C = CH 2
| | |
CH 3 CH 3 CH 3
C) CH 3 – C = CH – CH = CH 2
|
CH 3
D) CH 3 – C = C – CH 3
| |
CH 3 C 2 H 5
E) CH = C – CH = CH – CH – CH 3
| | |
Br Br CH 3
11. 3-kloro–2–metil–1–büten bileşiğinin formü-
lü aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir?
A) CH 3 — CH = CH — CH 2
|
Cl
CH 3
|
B) H 2 C = CH — C — CH 3
|
Cl
CH 3
|
C) CH 3 — C — C = CH 2
| |
CH 3 Cl
CH 3
|
D) H 2 C = C — CH — CH 3
|
Cl
CH 3
|
E) H 2 C = C — CH — Cl
|
C 2 H 5
4–kloro-3,5-
dimetil-2,4-
heptadien
2,3,4 – trime-
til –1–penten
4–metil–1,3–
pentadien
2,3–dimetil–2–
penten
2–metil–5,6–
dibromo–3–
hekzen