Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
- Aynı koşullarda, 2 hacim XY 2 ile 1 hacim
Y 2 gazlarının artansız tepkimesinden 2
hacim Z gazı oluşuyor.
Buna göre, Z gazının molekül formülü
aşağıdakilerden hangisidir?
A) XY 3 B) X 2 Y 3
C) X 2 Y 4 D) XY
E) X 2 Y 5 - – 1 hacim X gazı ile 1 hacim H 2 gazından,
1 hacim Y gazı oluşuyor.
– 1 hacim Y gazı ile 3 hacim O 2 gazın-
dan, 2 hacim CO 2 gazı ve 2 hacim
H 2 O buharı oluşuyor.
Yukarıda verilen gazların hacimleri
aynı koşullarda ölçüldüğüne göre,
X ve Y nin formülü aşağıdakilerden
hangisidir?
X Y
A) C 2 H 2 C 2 H 6
B) CH 4 C 2 H 2
C) C 2 H 2 C 2 H 4
D) C 2 H 4 C 2 H 6
E) C 2 H 4 C 2 H 2
- Aynı koşullarda 4 litre X 2 gazı ile n litre
Y 2 gazı tepkimeye giriyor ve m litre X 2 Y 5
gazı oluşuyor.
Buna göre, m ve n sayılarının değeri
aşağıdakilerden hangisidir?
m n
A) 2 8
B) 10 4
C) 5 3
D) 4 10
E) 10 2
4. BİRLEŞEN HACİM ORANLARI KANUNU
1808 yılında Gay-Lussac, gazlarla ilgili yaptığı çeşitli deneyler
Gay-Lussac
sonucunda, aynı basınç ve sıcaklıkta gazların belli hacim oranla-
rında birleştiklerini gözlemlemiştir. Buna birleşen hacim oranla-
rı kanunu denir. Bu kanun sadece gazlar için geçerlidir.
Gay-Lussac yaptığı deneylerin birinde aynı şartlar altında
1 hacim azot gazına karşılık 3 hacim hidrojen gazının kullanıldı-
ğını belirlemişti. Bu tepkime sonucunda ise aynı şartlarda gaz
fazında 2 hacim NH 3 oluşmaktaydı.
N 2 (g) + 3H 2 (g) S 2NH 3 (g)
1 tanecik 3 tanecik 2 tanecik
1 hacim 3 hacim 2 hacim
Yani 4 hacim gaz harcanmış ve 2 hacim ürün elde edilmişti. Ancak Dalton bu duruma
karşı çıkarak hacim oranlarının 1 olması gerektiğini savunmuştur. Onu böyle bir düşünceye
iten neden ise, kendi teorisine göre atomların parçalanamamasıdır. Yine bu nedenden ötürü
Dalton suyun formülünün H 2 O değil de HO olduğunu savunmuştur.
Dalton’a göre,
H(g) + O(g) S HO(g)
1 tanecik 1 tanecik 1 tanecik
1 hacim 1 hacim 1 hacim
şeklindedir. Daha sonra yapılan deneyler sonucu elde edilen veriler birleşen hacimlerin yu-
karıdaki oranda olmadığını göstermiştir. Bu soruna yaptığı çalışmalarla elementlerde mole-
kül kavramını ortaya atarak Avogadro açıklık getirmiştir. Avogadro’ya göre;
� Maddelerin yapısını oluşturan tanecikler atomların birbirlerine bağlanması ile oluşan mo-
leküller şeklinde olmalı ve tepkime sırasında molekülleri oluşturan atomlar arasındaki
bağlar kırılarak yenileri oluşmalıdır.
H 2 (g) +^12 O 2 (g) S H 2 O(g)
1 tanecik ^12 tanecik 1 tanecik
1 hacim ^12 hacim 1 hacim
2 hacim H 2 1 hacim O 2 2 hacim H 2 O
Avogadro hipotezine göre;
� Aynı sıcaklık ve basınçta bulunan farklı gazların eşit hacimlerinde eşit sayıda tanecik
(atom veya molekül) vardır.
� Aynı sıcaklık ve basınçta bulunan farklı gazların eşit sayıdaki molekülleri eşit hacim kaplar
6.Ünite KİMYANIN TEMEL KANUNLARI