Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
- Sabit hacimli kapalı bir kapta
C 3 H 6 (g) + 29 O 2 (g) S 3CO 2 (g) + 3H 2 O(g)
tepkimesi gerçekleşiyor.
Buna göre, tepkime ile ilgili;
I. Toplam kütle azalır.
II. Atom cinsi değişmez.
III. Toplam atom sayısı değişmez.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) I ve III
E) II ve III - Kimyasal tepkimelerde aşağıdakiler-
den hangisi değişebilir?
A) Toplam kütle
B) Toplam atom sayısı
C) Elementlerin türü
D) Toplam molekül sayısı
E) Toplam elektriksel yük - C 3 H 8 + xO 2 ¡ CO 2 + H 2 O
KClO 3 ¡ KCl + yO 2
CO 2 + H 2 O ¡ C 6 H 12 O 6 + zO 2
Yukarıda verilen tepkimeler en küçük
tamsayılarla denkleştirildiğinde ok-
sijenlerin katsayıları x, y ve z arasın-
daki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir?
A) x > y > z B) y > z > x
C) z > x > y D) x= z > y
E) x = y = z
KİMYASAL DENKLEMLERİN DENKLEŞTİRİLMESİ
Kimyasal tepkimelerde reaksiyona giren atomların cinsinin ve sayısının, reaksiyon sonu-
cunda oluşan atomların cinsine ve sayısına eşit olması gerekmektedir. Yani kimyasal tepki-
meler gerçekleşirken atom cinsinin ve sayısının korunması gerekmektedir.
Kimyasal tepkimelerde;
� Atomların sayısı ve cinsi korunur.
� Toplam kütle korunur.
� Toplam elektron sayısı, proton sayısı ve nötron sayısı korunur.
� Toplam elektriksel yük korunur.
� Molekül sayısı dolayısı ile gaz tepkimelerinde aynı koşullarda hacim korunmaya-
bilir.
H 2 (g) + Cl 2 (g) ¡ 2HCl(g)
Molekül sayısı korundu
2H 2 (g) + O 2 (g) ¡ 2H 2 O(g)
Molekül sayısı korunmadı
Kimyasal tepkimeler denkleştirilirken;
� Atom sayıları, giren ve ürünlerdeki sembol ya da formüllerin önüne uygun katsayılar
yazılarak eşitlenmeye çalışılır.
� Denklemin her iki tarafında birer bileşikte aynı element var ise öncelikli olarak denk-
leştirilir.
� Girenler ya da oluşan ürünlerden biri serbest element olarak bulunuyorsa en son
denkleştirilmelidir.
� Eğer iyon içeren tepkimeler denkleştiriliyorsa atom sayılarının yanında toplam yükün-
de denkleştirilmesi gerekir.
� Denklemde farklı elementler haricinde oksijen (O) ve hidrojen (H) atomları da varsa
bunların eşitlenmesi en sona bırakılır.
� Son olarak katsayılar en küçük tamsayılar olacak şekilde sadeleştirilir.
� Çift atomlu elementel moleküllerde (O 2 , N 2 , F 2 , ...) atom sayısını bire indirecek kadar
kesirli sayılar kullanılabilir.
Soru Çözüm
Sabit hacimli kapalı bir kapta gerçekleşen,
CaO(k) + CO 2 (g) ¡ CaCO 3 (k)
tepkimesiyle ilgili,
I. Kaptaki katı kütlesi artar.
II. Kaptaki gaz yoğunluğu azalır.
III. Toplam atom sayısı azalır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II
C) II ve III D) I ve III
E) I, II ve III
Reaktiflerdeki katı CaO iken ürünlerdeki
katı CaCO 3 olduğundan katı kütlesi artar.
Tepkimede hacim sabitken gaz kütlesi
azaldığından gaz yoğunluğu azalır. Kim-
yasal tepkimelerde toplam atom sayısı
değişmez.
Yanıt B
Soru Çözüm
C 2 H 5 OH + O 2 ¡ CO 2 + H 2 O
denklemi en küçük tamsayılarla denk-
leştirildiğinde O 2 nin katsayısı aşağıdaki-
lerden hangisi olur?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
C 2 H 5 OH + O 2 ¡ CO 2 + H 2 O
T
2 6
Yukarıda görüldüğü gibi C ve H atomları
sayılarını eşitleyebilmek için CO 2 ’nin kat-
sayısı 2, H 2 O’nun katsayısı 3 alındığında
O 2 ’nin katsayısı 3 olur.
Yanıt B
8.Ünite KİMYASAL TEPKİMELER VE DENKLEMLER