Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
9.Ünite KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR
16. 0,2 mol CxHy bileşiğinin 19,2 gram O 2
gazı ile artansız tepkimesinden normal
koşullarda 8,96 litre CO 2 gazı ve 7,2
gram H 2 O oluşmaktadır.
Buna göre, bu bileşiğin formülü aşa-
ğıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir? (H: 1, O: 16, C: 12)
A) C 3 H 8 B) C 2 H 6 C) C 2 H 4
D) CH 4 E) C 3 H 6
- Eşit kütlelerde X ve O elementleri tep-
kimeye girerek bileşik oluşturmaktadır.
Tepkime süresince X ve O elementleri-
nin kütlelerindeki değişim aşağıdaki gra-
fikte gösterilmiştir.
5
8
Kütle(g)
(^0) Zaman
O
X
Buna göre, oluşan bileşiğin formülü
aşağıdakilerden hangisidir?
(H: 1, C: 12, N: 14, O: 16, S: 32, K: 39)
A) SO 3 B) CO 2
C) H 2 O D) N 2 O 3
E) K 2 O
18.
Zaman
H 2 O
CO 2
O 2
1
0,8
0,4
0,6
1,2
0,2
Mol sayısı
X
O t
Organik bir bileşiğin yakılmasına ait bir
deneydeki mol sayılarının zamanla deği-
şimine ait grafik yukarıda verilmektedir.
Buna göre, organik maddenin formü-
lü aşağıdakilerden hangisidir?
A) C 3 H 8 O B) C 4 H 10
C) C 2 H 6 O D) C 3 H 8
E) C 4 H 10 O
BİLEŞİK FORMÜLÜ BULMA PROBLEMLERİ
Bir bileşiğin molekülündeki atomların sayılarını gösteren formüle molekül formülü,
bileşikteki atomların en basit oranlarını gösteren formüle de kaba (basit) formül denir.
Bir bileşiğin basit formülünden;
� Atomların türü ve sayıca birleşme oranı belirlenebilir.
� Bileşikte yer alan elementlerin kütlece yüzde bileşimleri hesaplanabilir.
Bir bileşikteki elementlerin kütlece yüzde bileşimleri bilindiği takdirde basit formül bulu-
nabilir. Molekül formülünü bulabilmek için mol kütlesinin de bilinmesi gerekir.
Bir bileşiğin molekül formülünden,
� Bileşiği oluşturan atomların cinsi
� Elementlerin birleşme oranları
� Elementlerin kütlece yüzdeleri
� Bileşiğin mol kütlesi
(Elementlerin atom kütleleri biliniyorsa) bulunabilir.
Bileşik Formülü Bulma Problemleri
Su H 2 O H 2 O
Glikoz C 6 H 12 O 6 CH 2 O
Asetilen C 2 H 2 CH
Molekül formülü basit formülün tam katları olup,
(Basit formül). n = Molekül formülü
ya da
(Basit formülün kütlesi). n= Mol kütlesi
şeklinde gösterilebilir.
Not
Soru Çözüm
Organik bir bileşiğin yapısında 10,8 gram
C, 2,4 gram H ve 4,8 gram O atomu bulun-
duğu bilinmektedir. Buna göre, bu bileşik
aşağıdakilerden hangisidir?
(H: 1, C: 12, O: 16)
A) C 6 H 12 O 6 B) C 3 H 7 OH C) C 4 H 9 OH
D) C 2 H 5 OH E) C 3 H 8 O 2
9 mol
mo
mol
8
(^44)
(^83)
l
, ,
, ,
, ,
n
n
n
12
(^100)
1
(^22)
16
(^40)
C
H
O
==
==
==
C0,9H2,4O0,3
Hepsi 0,3 ile sadeleştirildiğinde C 3 H 8 O
bulunur.
Yanıt B
Soru Çözüm
Bir organik bileşikte 18 gram karbon ve 3
gram hidrojen birleşmektedir. Bileşiğin
mol kütlesi 70 gram olduğuna göre mo-
lekül formülü hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
(C: 12, H: 1)
A) C 4 H 8 B) C 4 H 6 C) C 5 H 10
D) C 2 H 6 E) CH 4
nm, ol nmol
CHCH
12
(^1815)
1
(^33)
cH
15 , 32 &
== ==
CH 2 ’nin mol kütlesi: 12 + 1.2= 14 gram
Bileşiğin mol kütlesi 70 gram olduğundan
5 ile genişletildiğinde
(CH 2 ) 5 1 C 5 H 10
(^)
Yanıt C