Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi- I. Her zaman bileşenleri aynı fiziksel
halde bulunmalıdır.
II. Formüllerle gösterilmez.
III. Fiziksel özellikleri bileşenlerine göre
değişir.
Yukarıdaki özelliklerden hangileri ka-
rışımlar için doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
- Aşağıdakilerin hangisinde, verilen çö-
zelti türünün karşısındaki örnek yan-
lıştır?
Çözücü Çözünen Çözelti
A) Gaz Sıvı Gazoz,
kola
B) Sıvı Katı Deniz
suyu,
şekerli su
C) Gaz Gaz Hava
D) Sıvı Sıvı Alkollü su
E) Katı Katı Lehim,
tunç, bronz
- Pirinç
Yoğurt
Kolonya
Sis
Şekerli su
Yukarıdaki maddelerden kaç tanesi
en az bir bileşeni sıvı olan bir çözelti-
dir?
A) 1 B) 2 C) 3
D) 4 E) 5
Karışımlar
İki ya da daha fazla maddenin sabit bir miktar olmaksızın bir arada bulunmasından olu-
şan sisteme karışım adı verilir. Karışımı oluşturan maddeler bileşen olarak ifade edilir. Ka-
rışımların özellikleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir.
➣ Homojen ya da heterojen olabilirler.
➣ Genel olarak farklı tür atom ve farklı tür moleküllerden oluşurlar.
➣ Belirli bir sembol ya da formülleri yoktur.
➣ Bileşenleri kendi özelliklerini korurlar. Yani karışımlar bileşen maddelerin kimyasal özel-
liklerini taşır, ancak fiziksel özelliklerini taşımaz.
➣ Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur.
➣ Belirli ve sabit bir hal değiştirme sıcaklıkları yoktur.
➣ Yoğunlukları karışan maddelerin oranına göre değişir.
➣ Fiziksel yöntemlerle kendisini oluşturan maddelere ayrılabilirler.
➣ Saf değildirler.
Karışımları oluşturan bileşenlerin birbirine göre dağılımları farklı olabilir. Bir karışımda ba-
sınç, yoğunluk vb. fiziksel özelliklerin aynı olduğu bölgelere faz adı verilir. Karışımlar bir fazlı
veya çok fazlı olabilir.
Bir fazlı karışımlara homojen karışım, çok fazlı karışımlara ise heterojen karışım denir.
Bir kaşık şeker suyla karıştırıldığında oluşan karışım tek fazlı yani homojen, zeytinyağı – su
karışımı ise iki fazlı yani heterojendir.
Karışımı oluşturan maddelerin birbiri içerisinde karışımın her noktasına eşit oranda dağılma-
sıyla oluşan karışımlara homojen karışım denir. Homojen karışımlar çözelti olarakta adlan-
dırılır. Çözeltiler katı, sıvı veya gaz halinde bulunabilirler.
Çözücü ve çözünen olmak üzere iki ana bileşenden meydana gelirler. Çözeltiyi oluşturan
bu bileşenlerden genellikle miktarı çok olan maddeye çözücü, miktarı az olan bileşene ise
çözünen denir. Çözeltisinde su bulunan karışımlarda su çözücü olarak kabul edilir.Çözeltilerin Özellikleri
➣ Çözeltiler gaz, sıvı veya katı olabilir.
➣ Yapısında en az iki farklı tür madde vardır.
➣ Homojen yapıya sahip olup saf değillerdir. Belirli formülleri yoktur.
➣ Karışımı oluşturan maddelerin boyutu 10 nanometreden (1 nm= 10-9m) daha küçük olacak
şekilde dağılmışsa, bu tür karışımlara çözelti denir.
➣ Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur.
➣ Çözelti kütlesi, çözücü ve çözünen kütleleri toplamına eşittir.
➣ Katı-sıvı çözeltilerde çözelti hacmi genellikle sıvı hacmine eşittir. Çünkü hacimde gözle
görülür önemli bir değişiklik olmaz.
➣ Sıvı-sıvı çözeltilerde toplam hacim, çözeltiyi oluşturan sıvıların hacimleri toplamından
küçüktür.
➣ Çözeltilerin belirli bir erime ve kaynama noktaları yoktur. Bu değerler bileşenlerin karış-
ma miktarına bağlı olarak değişir.
➣ Çözelti oluşumunda bileşenlerin kimyasal özellikleri değişmez.
➣ Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrıştırılabilirler.
➣ İçerisinde iyon bulunduranları elektrik akımını iletir. İçerisinde sadece molekül bulundu-
ranlar ise elektrik akımını iletmez.
Aşağıdaki tabloda çözücü ve çözünenlere örnek verilmiştir.
Çözücü Çözünen Örnek Genel Görünüm
Katı Katı Alaşım Katı
Sıvı Katı Şekerli su Sıvı
Sıvı Sıvı Kolonya Sıvı
Sıvı Gaz Gazoz Sıvı
Gaz Gaz Hava Gaz
Katı Gaz Palladyumda
çözünmüş hidrojenKatıSıvı Katı Amalgam (Diş dolgusu) Katı
Gaz Sıvı Nemli hava Gaz
Gaz Katı Kükürtlü hava Gaz10.Ünite KARIŞIMLAR