Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
- Aşağıdaki madde örneklerinden han-
gisinin sınıflandırılması yanlış yapıl-
mıştır?
Heterojen Homojen
madde madde
A) Ayran Hava
B) Toprak Demir
C) Duman Su
D) Sis Yemek tuzu
E) Türk kahvesi Çamurlu su - Aşağıdaki karışımlardan hangisinin
karşısında verilen örnek yanlıştır?
Karışım Örnek
A) Emülsiyon Zeytinyağlı su
B) Süspansiyon Portakal suyu
C) Çözelti Gazoz
D) Aerosol Böcek ilacı
E) Koloit Kolonya - Öğretmeni Dila’dan tanecik boyutu
10 -6 m’den daha büyük olan karışımlar
ile ilgili örnekler yazmasını istiyor.
Dila’da;
I. Duman
II. Türk kahvesi
III. Çamurlu su
IV. Böcek ilacı
V. Krema
örneklerini sıralıyor.
Buna göre, Dila’nın yazdığı örnekler-
den kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
- Karışım türlerinden süspansiyona
ilişkin aşağıda verilen yargılardan
hangisi yanlıştır?
A) Heterojendir.
B) Spreyli deodorantlar, böcek ilaçları
örnek verilebilir.
C) Katı ve sıvıdan oluşur.
D) Birden fazla faz bulundurur.
E) Bileşenleri özelliklerini kaybetmez.
Heterojen Karışımlar
u Heterojen karışımlarda karışımı oluşturan maddeler birbiri içinde çözünmezler dolayısı
ile heterojen karışımlar her yerinde aynı özelliği göstermezler. Duman, sis, bulut, süt,
ayran gibi karışımlar birer heterojen karışımdır.
u Heterojen karışımlar birden fazla faz bulundururlar.
u Karışımı oluşturan maddelerden biri içerisinde dağılıyorsa, dağılan maddeye dağılan
faz, diğer maddeye ise dağıtan faz denir.
Dağıtan faz Dağılan faz Örnek
Katı Katı Granit, kaya, toprak
Sıvı Katı Süt, bulanık su
Sıvı Gaz Köpük
Maddenin homojen olan bölümlerinden her birine faz denir. Homojen maddelerde bir
tane heterojen maddelerde ise birden fazla sayıda faz bulunur. Maddenin yapısındaki
faz kavramı ile fiziksel hali birbirinden farklı kavramlardır. Örneğin gaz hali ile gaz fazı
aynı anlama gelmemektedir.
u Heterojen karışımlar dağıtan faz ve dağılan fazın fiziksel hallerine göre süspansiyon,
emülsiyon, koloit ve aerosol olarak sınıflandırılabilirler.
a. Süspansiyon
u Bir katının bir sıvı içerisinde gözle görülebilir boyutta dağılması ile oluşan heterojen ka-
rışımlardır. Yani dağıtan fazı sıvı, dağılan fazı katı olan karışımlardır.
u Çamurlu su, tebeşir tozu-su karışımı, Türk kahvesi, ayran bu tür karışımlara örnektir.
b. Emülsiyon
u Bir sıvının bir başka sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışım-
lardır. Yani dağıtan ve dağılan fazı sıvı olan karışımlardır.
u Zeytinyağı-su, mazot-su, mayonez karışımları emülsiyona örnektir.
c. Koloit
u Katı bir maddenin sıvı içerisinde çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük tanecikler
halinde heterojen dağılması ile koloitler oluşur.
u Katı-sıvı koloit sistemlere sol denir.
u Bu tür karışımlarda tanecikler karışımın içinden ışık geçirildiğinde ışığın saçılıma uğra-
ması ile farkedilirler.
u Jöle, boya, krema, sabun köpüğü, çalkalanmış yumurta gibi maddeler koloit karışımlara
örnektir.
d. Aerosol
u Bir gazın içinde bir katının ya da bir sıvının çok küçük tanecikler halinde dağılması ile
oluşan heterojen karışımlardır. Yani dağıtan fazı gaz, dağılan fazı katı veya sıvı olan
heterojen karışımlardır.
u Spreyli deodorantlar, böcek ilaçları, sis, is, duman bu tür karışımlara örnektir.
Parçacık boyutu 10 –9 m’den küçük olan karışımlara çözelti, parçacık boyutu
10 –9 m ve 10–6 m arasında olan karışımlara koloit, parçacık boyutu 10 –6 m’den
büyük olan karışımlara süspansiyon denir.
Not
Adi Karışımlar
Karışımı oluşturan bileşenler arasında belli bir kural olmayan ve düzenliliği sürekli olma-
yan karışımlardır. En iyi örneklerden biri topraktır. Kum-un, un-demir tozu gibi karışımlar adi
karışımlardır. Tanecik büyüklükleri oldukça fazladır. Bu karışımlar gözle rahatlıkla bakılarak
ayrılabilirler. Örneğin kum ile çakıl karışımından çakıl taneleri rahatlıkla ayrılabilir.
10.Ünite KARIŞIMLAR