Palme Yayınları - TYT Kimya Konu Anlatımlı 2018-2019

Çözümlü Sorular

Palme Yayınevi

25.

4 g tuz

içeren

400 g çözelti 50 g çözeltiiçeren

1 g tuz

I. kap II. kap III. kap

2 g tuz

200 g çözeltiiçeren

Yukarıda verilen kaplarda bulunan
aynı tür çözeltilerin aynı ortamda kay-
namaya başlama sıcaklıkları arasın-
daki ilişki aşağıdakilerden hangisinde

doğru verilmiştir?
A) I > II > III B) III > II > I
C) III > I > II D) III > I = II
E) II = III > I

26. Dibinde katısı bulunan KCl sulu çözelti-
    sine aynı sıcaklıkta dibindeki katıyı çö-
    zebilecek kadar saf su ekleniyor.
    
    Buna göre, bu olayla ilgili;

Zaman Zaman

Zaman

I II

III

Kaynama 

noktası (°C)

Donma

noktası (°C)

Elektriksel 

iletkenlik

yukarıda çizilen grafiklerden hangileri

doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) I ve III
E) II ve III

27. Ağzı açık iki kaptan birinde arı su diğe-
    rinde tuzlu su bulunmaktadır.

Buna göre, bu iki sıvı ile ilgili aşağıda-
ki niceliklerden hangisi eşittir?
A) Aynı sıcaklıktaki öz kütleleri
B) Aynı dış basınçta kaynamaları süre-
since buhar basınçları
C) Aynı dış basınçta donmaya başlama
sıcaklıkları
D) Aynı sıcaklıktaki buhar basınçları
E) Aynı dış basınçta kaynamaya başla-
ma sıcaklıkları

ÇÖZELTİLERİN    DERİŞİME    BAĞLI   ÖZELLİKLERİ

Bir  çözeltide  çözünen taneciklerin    derişimlerine   bağlı   özelliklere koligatif   özellikler de-

nir.     Uçucu  olmayan bir  madde  ile  hazırlanan çözeltilerin    erime/donma noktası,    kaynama 

noktası gibi     bazı    fiziksel   özellikleri saf  çözücününkinden    farklıdır.  Koligatif   özellikleri incele-

nen  çözeltinin seyreltik   olması  doğru   sonuçlar    alınmasını  sağladığı   gibi     çözeltide  bulunan 

çözücünün   cinsi,  koligatif   özelliği    de  değiştirebilir.

A.  Kaynama Noktası Yükselmesi

Bir  çözeltinin kaynama noktası,    buhar   basıncının  dış  atmosfer   basıncına   eşit     olduğu 

sıcaklıktır.    Kaynama esnasında   suyu    veya     çözeltiyi  oluşturan   çözücü  taneciklerinin  tamamı  

buharlaşmaya    çalışır.    Uçucu   olmayan bileşen,    çözeltinin  buhar   basıncını   düşürdüğünden,  

çözelti;    saf  çözücünün  kaynama sıcaklığına gelindiğinde    kaynamaz.   Çünkü   uçucu   olmayan 

bileşenin   çözündüğü   bir  çözeltide  çözücü  tamamen buharlaşmaya    çalışırken  taneciklerinin  

buhar   fazına  geçişi, çözünen tanecikleri tarafından  engellenir  ve   dönüşüm    daha    fazla    enerji 

gerektirir. Böylece çözeltinin  kaynama sıcaklığı   saf  çözücüden  daha    yüksek  olur.    Bu  kayna-

ma  noktası yükselmesi  (ebülyoskopi)   çözeltinin  derişimi    ile doğru   orantılı    olarak  artar.

Görüldüğü   gibi     çözeltilerin   kaynama nok-

tası     100°C'nin  üzerinde    B    noktasında 

kaynar. A    noktasına  kadar   kaynama nok-

tası     yükselir.  A'dan   sonra   suyun   buhar-

laşması ile  tuzun  çökmesi dengeye gelir.  

Derişim ve  kaynama noktası sabit   kalır.

Sıcaklık (°C)

Zaman(dk)

Çözücü (su)

Doymuş çözelti

Doymamış çözelti

A

B

100

Saf çözücü ile çözeltinin ısınmasına ve kaynamasına ait sıcaklık – zaman grafiği

Katı     ve  sıvıdan    oluşan  çözeltilerde    kaynama noktası saf  sıvının    kaynama noktasından 

yüksektir.  Örneğin;    1    atmosfer   basınçta    tuzlu   suyun   kaynama noktası  100 oC  nin     üzerinde-

dir.     Çözeltideki    tuz  oranının   artması aynı     zamanda    kaynama noktasını   biraz   daha    yükseltir.  

Yine     birbiri    içerisinde  çözünebilen sıvı     karışımlarının kaynama noktası,    iki  sıvının    kaynama 

noktası değerlerinin    arasında    bir değere  eşittir.    

Örneğin;    suya    glikol  eklenip çözüldüğünde    oluşan  karışımın   kaynama noktası suyun   

kaynama noktasından yüksek, glikolün    kaynama noktasından düşüktür.   (Glikolün   kaynama 

noktası 198oC   dir.)

B.  Donma   Noktası Alçalması

Saf  sıvıların, sabit   basınçta    belli    bir     donma  sıcaklıkları    olmasına    rağmen  çözeltilerin    bel-

li  bir donma   sıcaklıkları    yoktur. 

Donmayı önlemek için    yapılan 

tuzlama çalışması

Katı–sıvı   çözeltiler, saf  çözücülerinden daha    düşük   sıcaklık-

ta   donmaya    başlar. Saf  çözücü molekülleri katı     fazı    oluşturur-

ken  çözeltideki    çözücü  moleküllerine   göre     daha   kolay   istiflenir.

Uçucu   olmayan çözünen molekülleri çözücünün   saf  katısını

oluşturmasını   engellediğinden donmanın    gerçekleşebilmesi

için     çözeltinin daha    fazla    soğutulması    gerekir;    böylece donma

noktası düşer.  Bu   donma  noktası alçalması   (kriyoskopi)    çözel-

tinin    derişimi   ile  değişir.   Ayrıca  çözeltinin  donması sırasında   sı-

caklık, doymuş  çözelti oluşuncaya  kadar   sürekli düşer.

Sıcaklık (°C)

Zaman(dk)

2

1

0

–1

–2

çözücü (su)

doymamış çözelti

doymuş çözelti

Çözeltilerin    donma   

noktası çözünenin   

miktarına   bağlı   olarak  

değişir.

Saf çözücü ile çözeltinin soğuması ve donmasına ait sıcaklık – zaman grafiği

10.Ünite KARIŞIMLAR