Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi- Asitler aşağıdaki metallerden hangi-
sini aşındıramaz?
A) Au B) Na C) Ca
D) Pb E) Al - Aşağıdaki metallerden hangisi HNO 3
ile tepkimeye girdiğinde H 2 gazı açığa
çıkarmaz?
A) Mg B) Na C) Al
D) Ag E) Zn - Yarı soy metaller ile ilgili;
I. Derişik HNO 3 ile tepkimeye girdikle-
rinde NO 2 gazı oluştururlar.
II. HCl ile tepkimeye girdiklerinde H 2
gazı açığa çıkarırlar.
III. Oda sıcaklığında yanma tepkimesi
verirler.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve III
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
27.
HNO 3
(suda)KOH
(suda)HCl
(suda)Yukarıdaki kaplarda bulunan çözel-
tilerden yalnız bir tanesi ile tepkime
verebilen metal aşağıda verilenlerden
hangisi olabilir?
A) Na B) Al C) Cu
D) Mg E) ZnAsitlerin ve Bazların Gündelik Hayat Açısından Önemi
Asitlerin ve bazların maddeler üzerine olan etkilerinden faydalanılarak günlük yaşamda
birçok kullanım alanları vardır. Mesela asitler farklı metaller ile etkileştiğinde farklı davranırlar.
Bazı asitler metaller ile etkileştiğinde oluşturdukları tuzun yanında hidrojen gazı (H 2 ) açı-
ğa çıkarırken, bazıları asitin yapısına göre CO 2 , SO 2 , NO veya NO 2 gibi gazlar oluştururlar.
Asitlerin Metallerle Etkileşimi
- Pasif metaller; Cu, Ag, Hg, Au ve Pt dir. Bu metallerin dışındaki metallere aktif metaller
denir. Aktif metallerin asitlerle reaksiyonundan tuz ve hidrojen gazı oluşur.
Aktif metal + Asit $ Tuz + Hidrojen gazı
Na(k) + HCI(suda) $ NaCI(suda) + 1/2H 2 (g)
Ca(k) + H 2 SO 4 (suda) $ CaSO 4 (suda) + H 2 (g)
AI(k) + 3HNO 3 (suda) $ AI(NO 3 ) 3 (suda) + 3/2H 2 (g)
Soy metaller Yarı soy metaller
Au, Pt Cu, Hg, AgOksijensiz asitler, soy ve yarı soy metallere etki etmez.
Ag(k) + HBr $ tepkime vermez
Cu(k) + HCI(suda) $ tepkime vermez
- Yarı soy metalleri kuvvetli olan oksijenli asitler ile tepkime verirler. Asitin yapısına göre
değişik ametal oksitler oluştururlar.
Asit olarak derişik HNO 3 kullanıldığında NO 2 gazı, seyreltik HNO 3 kullanıldığında
ise NO gazı açığa çıkar. Asit olarak derişik ve sıcak H 2 SO 4 kullanıldığında tuz ve su olu-
şurken SO 2 gazı açığa çıkar.
Cu(k) + 4HNO 3 (suda) derişik Cu(NO 3 ) 2 (suda) + 2NO 2 (g) + 2H 2 O(s)
3Cu(k) + 8HNO 3 (suda) seyreltik 3Cu(NO 3 ) 2 (suda) + 2NO(g) + 4H 2 O(s)
2Ag(k) + 2H 2 SO 4 (suda) derişik Ag 2 SO 4 (suda) + SO 2 (g) + 2H 2 O(s)
- Soy metaller (Au ve Pt) oksijenli asitler de dahil olmak üzere hiçbir asit ile tepkime
vermez.
Altın(Au), 3/1 oranında HCI ve HNO 3 karışımı ile tepkime verir. Bu karışıma kral suyu
denir.
Au(k) + 3HCI(suda) + HNO 3 (suda) $ AuCI 3 (suda) + NO(g) + 2H 2 O(s)Bazların Metallerle Etkileşimi
Bazlar sadece amfoter metallere etki eder. Amfoter metaller hem asit hem de bazlarla
tepkime verebilen Zn, Cr, Sn, Pb, AI, Be ve Ga metalleridir. Tepkimeleri sonucunda tuz olu-
şur ve hidrojen gazı açığa çıkar.
Zn(k) + 2KOH(suda) $ K 2 ZnO 2 (suda) + H 2 (g)
AI(k) + 3KOH(suda) $ K 3 AIO 3 (suda) + H 2 (g) Amfoter metallerin oksitleri (AI 2 O 3 , ZnO v.b) ve hidroksitleri (Al(OH) 3 , Zn(OH) 2 v.b)
de amfoterlerdir.2.Bölüm ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ