Örnek Sorular
17.Ünite / ÜREME SİSTEMİ VE EMBRİYONİK GELİŞİM
Palme Yayınevi- Mestrual döngüyü denetleyen,
I. FSH,
II. LH,
III. östrojen,
IV. progesteron
hormonlarından hangileri hipofiz bezi tara-
fından üretilir?
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV - Yeni adet görmüş olan dişi bir memelide,
I. korpus luteum,
II. folikül,
III. ovulasyon
evreleri hangi sıra ile gerçekleşir?
A) I - II - III B) II - I - III C) II - III - I
D) III - I - II E) III - II - I - Menstrual döngünün folikül evresinde aşa-
ğıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?
A) Kandaki östrojen miktarının artması
B) Oogenez ile yumurta hücresinin oluşması
C) Hipotalamustan salgılanan GnRH ile hi-
pofiz bezinin uyarılması
D) Kandaki progesteron miktarının artması
E) Uyarılan hipofiz bezi hücrelerinden FSH
salgılanması
1 B 2 C 3 DMENSTRUAL DÖNGÜ (ADET DÖNGÜSÜ)
� Dişilerde yumurtalıklarda ve buna bağlı olarak rahimde meydana gelen değişik-
liklere menstrual döngü adı verilir. Bu döngü ergenlik döneminde başlar ve 45-
55 yaşına kadar devam eder. Yumurtlama ve menstrual döngünün bitmesine
menopoz denir.
� Bu döngü hipotalamus, hipofiz ve ovaryumdan salgılanan hormonlar ile denet-
lenir.
• Hipotalamus salgıladığı RF (releasing factor) ile hipofizi uyarır. Üreme ile ilgili
RF çeşidi GnRH’tır.
• Hipofiz FSH ve LH hormonlarını salgılar.
• Ovaryum hipofizin denetiminde östrojen ve progesteron salgılar.
Bu döngü folikül, ovulasyon, korpus luteum ve menstruasyon evrelerini kapsar
ve ortalama 28 gün sürer.
GünlerEvre
Folikül evresi Korpus luteum evresiMenstruasyon evresi Ovulasyon0214 8- Folikül Evresi
� Yumurtalıkta bulunan foliküllerden genelde bir tanesinin gelişerek döllenme
özelliğine sahip olan bir yumurtanın oluştuğu evredir. Ortalama olarak 10–14
gün sürer.
� Bu evre hipotalamustan GnRH (gonadotropin serbest bırakıcı hormon) hormo-
nunun salgılanmasıyla başlar. Bu hormon hipofiz bezinin ön lobunu uyararak
FSH (folikül uyarıcı hormon) ve LH (luteinize edici hormon) hormonlarının salgı-
lanmasına neden olur. Bu hormonların etkisiyle aşağıdaki olaylar gerçekleşir:
• Ovaryumdaki folikül hücrelerinden bir tanesinin gelişmesiyle (oogenez)
yumurta hücresi oluşur. Her döngüde 10-20 tane kadar folikül hücresi geliş-
meye başlar ancak genellikle bir tanesi olgunlaşırken diğerleri parçalanır.
• Uyarılan folikül hücrelerinden östrojen hormonu salgılanır.
� Bu evrede ovaryumdan kana bırakılan östrojen miktarı artar. Bu hormon aşağı-
daki değişimlere neden olur:
• Dişiye has ikincil eşey karakterlerinin gelişmesini sağlar. Örneğin ergenlik dö-
neminde süt bezlerinin büyümesi bu hormonun etkisiyle gerçekleşir.
• Endometriyum hücrelerini uyararak, rahim iç çeperini kalınlaştırmaya başlar.
• Pozitif ve negatif geri bildirim ile hipofizden FSH ve LH hormonlarının salgı-
lanmasını düzenler.