Örnek Sorular
17.Ünite / ÜREME SİSTEMİ VE EMBRİYONİK GELİŞİM
Palme Yayınevi- İnsan embriyosunun normal gelişiminde,
I. mitoz,
II. mayoz-I ve mayoz-II,
III. farklılaşma
olaylarının hangileri görülür?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
(2004 – ÖSS) - Sperm ve yumurtanın döllenmesi sonucu
oluşan zigotun gelişimi sürecinde,
I. gastrula,
II. blastula,
III. morula
evreleri hangi sıra oluşur?
A) I - II - III B) II - I - III
C) II - III - I D) III - I - II
E) III - II - I - Segmentasyon sürecinde oluşan blasto-
merlerin ayrılarak bağımsız bir şekilde ge-
lişmesiyle oluşan ikizlerin aşağıdaki özellik-
lerinden hangisi farklı olabilir?
A) Boy uzunlukları
B) Kan grupları
C) Cinsiyetleri
D) Göz renkleri
E) DNA nükleotit dizilimleri
28 E 29 C 30 AB. BÜYÜME VE GELİŞME
� Zigot ile başlayıp yeni bir birey oluşması ile sonlanan olayların tamamına ge-
lişme denir. Embriyonun gelişimi sırasında, segmentasyon (bölünme), gastrula
(hücre göçü), farklılaşma ve organogenez evreleri görülür.
a. Segmentasyon
� Gelişimin başlangıcında hızlı ve birbirini takip eden mitoz bölünmeler gerçekle-
şir. Bu bölünmelere segmentasyon denir.
Segmentasyon sırasında oluşan yapılarBlastosölZigot Blastula Blastosist� Bu evrede büyüme meydana gelmez. Zigot madde miktarı artmadan gittikçe
küçülen hücrelere bölünür.
� Segmentasyon sonucu oluşan her bir hücreye blastomer denir. Segmentas-
yonda sırasıyla morula ve blastula adı verilen yapılar oluşur.
� Zigotun bölünmesi sonucu blastomer sayısı ikinin katları şeklinde (2–4–8–16)
artar. Birbirleriyle aynı büyüklük ve genetik özelliklere sahip blastomerlerin
oluşturduğu dut görünümündeki bu hücre topluluğuna morula denir.
Moruladaki hücreler zigota göre daha küçüktür. Çünkü zigot büyüme-
den bölünür. Böylece hücrelerin yüzey/hacim oranı artar. � Morula evresindeki embriyonun iç kısmındaki hücreler kenara doğru göç eder
ve içi boş olan bir yapı oluşur. Bu yapıya blastula, içi sıvı ile dolu olan boşlu-
ğuna blastosöl (birinci karın boşluğu) denir. Bu boşluk geçici olup gelişimin
ilerleyen evrelerinde kaybolur. Blastula evresindeki hücrelerin her biri çevre-
leriyle temas halinde oldukları için gaz alış verişini kolayca gerçekleştirir. Bu
hücrelerde farklılaşma yoktur.
b. Gastrulasyon
� Blastulanın alt yüzeyindeki hücrelerin blastula boşluğuna doğru göç etmesi ile
başlayıp, üç tabakalı embriyonun oluşumu ile sonuçlanan olayların tamamına
gastrula evresi denir.
� Hücre göçünün başladığı açıklığa blastopor, hücre göçü sonucu oluşan boşlu-