Örnek Sorular
Palme Yayınevi
20.Ünite / SOLUNUM
- ATP molekülü ile ilgili,
I. Canlı olan tüm hücrelerde üretilir.
II. Beş karbonlu şeker olarak deoksiriboz
içerir.
III. Yapısında iki tane yüksek enerjili fosfat
bağı bulunur.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III - Aşağıdaki olaylardan hangisi katabolik bir
tepkimedir?
A) Fotosentez
B) Protein sentezi
C) Aktif taşıma
D) Oksijenli solunum
E) Nişasta sentezi
3.
Cam
fanus
Yukarıdaki deney düzeneğinde bekletilen
bir bitkinin yaprak hücrelerinde,
I. substrat seviyesinde fosforilasyon,
II. fotofosforilasyon,
III. oksidatif fosforilasyon
yöntemlerinden hangileri ile ATP üretilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
� Hücrede meydana gelen tepkimelerin tamamına metabolizma denir. Metabo-
lizma anabolizma ve katabolizma olmak üzere ikiye ayrılır.
� Basit moleküllerin birleştirilerek daha karmaşık moleküllerin sentezlenmesine
anabolizma denir. Bu olaylar sırasında ATP harcanır. Protein sentezi, fotosen-
tez ve glikojen sentezi gibi reaksiyonlar anabolik reaksiyonlardır.
� Kompleks moleküllerin daha basit moleküllere yıkılarak enerjinin sağlandığı
olaylara katabolizma denir. Oksijenli solunum ve fermantasyon katabolik tep-
kimelerdir.
A. ENERJİNİN TEMEL MOLEKÜLÜ ATP
� Tüm canlı hücrelerde metabolik olaylar için gerekli enerjiyi sağlayan molekül
ATP'dir.
� ATP molekülü adenin adı verilen organik bir baz, beş karbonlu bir şeker olan
riboz ve üç fosfat grubundan oluşur.
Adenin Riboz
PPP
3 Fosfat grubu
AMP
ADP
ATP
( : Yüksek enerjili fosfat bağları)
� ADP'ye bir fosfat grubu bağlanarak ATP sentezlenmesi olayına fosforilasyon,
yıkımına ise defosforilasyon denir.
� Enerji açığa çıkaran tepkimelere ekzergonik (enerji veren) tepkime denir. Gerçek-
leşmesi için enerjiye ihtiyaç duyulan tepkimelere endergonik tepkime denir.
� Hücre, endergonik reaksiyonlar için gerekli olan ATP'yi ekzergonik reaksiyon-
lardan sağlar. Başka bir ifade ile ATP ekzergonik tepkimeler ile endergonik tep-
kimeler arasında bir köprü gibi görev yapar.
ATP
ADP +Pi
nE
erj
i Ene
irj
Enerjinin açığa
çıktığı olaylar
- Oksijenli solunum
- Fermantasyon
Enerjinin harcandığı
olaylar
- Biyosentez reaksiyonları
- Sinirsel iletim
- Aktif taşıma
Ekzergonik Endergonik
� Canlılar yaşamsal faaliyetleri için gerekli olan ATP'yi üç farklı yol ile üretirler:
- Substrat seviyesinde fosforilasyon
- Oksidatif fosforilasyon
- Fotofosforilasyon
Substrat seviyesinde fosforilasyon tüm canlı hücrelerde ortak olarak
gerçekleşir. Oksidatif fosforilasyon ile fotofosforilasyon bazı canlılarda gerçek-
leşir.