Örnek Sorular
Palme Yayınevi
21.Ünite / FOTOSENTEZ
- Aşağıdaki grafikte bir domates bitkisinin foto-
sentezi için gerekli olan mineral madde miktarı
ile topraktan aldığı mineral madde miktarları
gösterilmiştir.
: Topraktan alınan
Miktar
Mineraller
Fe NMgKP
: Fotosentez için gereken
Buna göre minimum kuralı hangi minarel
için geçerli olur?
A) Fe B) N C) Mg
D) K E) P
- Fotosentez tepkimeleri sırasında aşağıdaki
olaylardan hangisi en son gerçekleşir?
A) ATP üretimi
B) Klorofilin yükseltgenmesi
C) NADP'nin indirgenmesi
D) Oksijen üretimi
E) CO 2 kullanımı - Aşağıdaki grafiklerde X ve Y faktörlerinin foto-
sentez hızına etki gösterilmiştir.
Fotosentezin
hızı
Fotosentezin
hızı
X Y
Buna göre, X ve Y faktörleri aşağıdakiler-
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
X Y
A) Ortam pH'si Sıcaklık
B) Sıcaklık Işık şiddeti
C) Işığın dalga Su miktarı
boyu
D) Sıcaklık Işığın dalga
boyu
E) Işığın dalga Işık şiddeti
boyu
37 C 38 A
� Ortamdaki suyun artışı fotosentez hızını artırır. Fakat belirli bir değerin üzerine
çıkan su fotosentez hızını etkilemez.
- Ortamın pH'si:
� Işıktan bağımsız tepkimelerden enzimler görev yaptığında pH fotosentezin hı-
zını etkiler. - Minareller:
� Fe, Mg, Ca, K, P, N ve S gibi mineraller fotosentez için gereklidir. Örneğin Mg
klorofilin; Fe ise ETS elemanı olan ferrodoksinin yapısına katılır. Bu nedenle
bitkilerin fotosentez hızı dolayısıyla büyüme hızı, bitkinin bulunduğu topraktaki
minerallerden oranı en az olana göre belirlenir (Minimum kuralı).
� Aşağıda azot (N), fosfor (P) ve potasyum (K) minerallerinin miktarının sembolik
olarak gösterildiği a, b ve c şemalarında minimum kuralına göre bitkinin büyü-
me başarısı gösterilmiştir.
(a)
NKP
(b)
NKP
(c)
NKP
Bu şemada bitkinin
büyüme başarısını,
miktarı en az olan
fosfor besin elementi
belirler.
Bu şemada bitkinin
büyüme başarısını,
miktarı en az olan
potasyum besin
elementi belirler.
Bu şemada, bitki büyümesini
sınırlandıran miktarda besin
elementi yoktur.
G. TARIMSAL ÜRÜN MİKTARINI ARTIRMADA FOTOSENTEZİN
ETKİSİ
� İnsan nüfusunun hızla artmasına rağmen tarım yapılabilecek alan miktarı sınır-
lıdır. Hızla artan insan nüfusunun besin ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla var
olan tarım alanlarının daha iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.
� Günümüzde uygulanan karbondioksit zenginleştirme ve yapay ışıklandırma
gibi uygulamalar ile belirli bir alandan alınan ürün miktarı artırılabilmektedir.
� Ortamdaki CO 2 miktarı fotosentez hızını etkileyen en önemli faktörlerden biri-
dir. Bu nedenle farklı yöntemlerle ortamdaki CO 2 miktarını artırmak hem bitki
gelişimi hızlandırılır hem de alınan ürün miktarını artırır. Aşağıda bu amaca yö-
nelik seralarda yapılan bazı uygulamalar verilmiştir :
• Seralarda organik gübre kullanımı ortamdaki CO 2 miktarını artırır. Organik
gübrelerin topraktaki mikroorganizmalar tarafından parçalanması sonucun-
da sera havasındaki CO 2 oranı artar.
• Sera içinde bütan, propan gazı ve parafin yakılması ile de CO 2 oranı artırıla-
bilir. Ancak bu süreçte açığa çıkan kükürt ve sıcaklık artışı bitkiler için zararlı
olabilir.