Örnek Sorular
Palme Yayınevi
11.Ünite / DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
- Gevşemekte olan bir çizgili kasta,
I. sitoplazmadaki Ca++ miktarının azalması,
II. A bandının boyunun kısalması,
III. aktin ipliklerinin birbirine yaklaşması,
IV. H bandının boyca uzaması
durumlarından hangileri gerçekleşir?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
D) I, II ve IV E) I, III ve IV - Çizgili kasların kasılmış ya da gevşemiş ol-
ması aşağıda verilenlerden hangisinin de-
ğişmesine neden olur?
A) Aktin ipliğinin yapısı
B) A bandının uzunluğu
C) Kasın hacmi
D) Miyozin ipliğinin uzunluğu
E) Sarkomerin boyu - Aşağıdaki şema, insanda bir sarkomerin yapı-
sını göstermektedir.
Sarkomer
Z çizgisi
Aktin
iplikleri
Miyozin
iplikleri
H bandı Z çizgisi
I bandıIA bandı bandı
Kayan iplikler hipotezine göre, kasılmış bir
çizgili kasın gevşemesi sırasında,
I. H bandının kısalması,
II. A bandının aynı kalması,
III. I bandının kısalması,
IV. Z çizgilerinin birbirinden uzaklaşması
olaylarından hangileri görülür?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
(2007 – ÖSS FEN-2)
19 E 20 E
H bölgesi I bandı
Kasılma Gevşeme
A bandı
M bandı
H bölgesi
Z çizgisi Aktin Miyozin Z çizgisi
Huxley kayan iplikler modeline göre kasılma ve gevşeme sırasında sarkomerin durumu
� Bu modele göre kasılma ve gevşeme sırasında gerçekleşen bazı değişimler
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Kasılma Gevşeme
- A bandının boyu değişmez.
- I bandı daralır.
- H bölgesi daralır ya da kaybolur.
- Sarkomerin boyu kısalır.
- Aktin ve miyozin filamentlerin boyu
değişmez. - Sitoplazmadaki Ca++ miktarı artar.
- Kasın hacmi değişmez.
- A bandının boyu değişmez.
- I bandı genişler.
- H bölgesinin boyu uzar.
- Sarkomerin boyu uzar.
- Aktin ve miyozin filamentlerin boyu
değişmez. - Sitoplazmadaki Ca++ miktarı azalır.
- Kasın hacmi değişmez.
İskelet Kasının Kasılma Mekanizması
� Kasın kasılmasını sağlayan en küçük uyarı şiddetine eşik şiddeti denir. Bir kas
teli eşik şiddetin altındaki uyarılara tepki vermezken, eşik şiddeti ve üzerindeki
uyarılara ise tepki gösterir. Bu durum ya hep ya hiç prensibi olarak adlandırılır.
� Dinleme durumundaki kaslar belirli derecede kasılma durumundadır. Buna kas
tonusu denir.
� Uyarılan bir kasın bir kez kasılıp gevşeyerek eski halini almasına kas sarsı ya da
kasıl sarsılma denir. Bu süreçte sırasıyla gizli evre, kasılma evresi ve gevşeme
evresi görülür.
- Gizli evre: Kasın uyarıldığı an ile kasılmaya başladığı an arasında geçen süredir.
- Kasılma evresi: Kasılmanın başladığı an ile gevşemenin başladığı an arasında
geçen süredir. - Gevşeme evresi: Kasın gevşeyerek eski haline geri dönmesine kadar geçen
süredir.
� Kaslar art arda uyarılırsa, gevşemeye fırsat bulamadan kasılı kalırlar. Bu duruma
fizyolojik tetanos denir.
Fizyolojik
tetanos
Kasılma miktarı Zaman
Yarım
tetanos
Normal
kasılma
Fizyolojik tetanos
Uyarı
sıklığı
Kasıl sarsılma
Zaman
(s)
0 a0,01 bc0,05 0,1
Kasılma oranı
a " Gizli evre, b " Kasılma evresi,
c " Gevşeme evresi
Uyarı