Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı B 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ

19. Normal bir insanda, kılcal damarların atar-
    damar ve toplardamar ucunda kan ile doku
    
    sıvısı arasında su ve madde değişimini sağ-
    layan kan basıncı (KB) ile ozmotik basınç
    
    (OB) arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangi-
    sinde doğru olarak verilmiştir?
    Atardamar ucu Toplardamar ucu
    A) KB > OB KB < OB
    B) KB < OB KB < OB
    C) KB > OB KB > OB
    D) KB > OB KB = OB
    E) KB < OB KB = OB

(2011   –   LYS)

20. Sağlıklı bir insana ait,
    I. atardamar,
    II. kılcal damar,
    III. toplardamar
    yapılarındaki kan basıncının azdan çoğa
    doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde
    
    verilmiştir?
    A) I - II - III B) II - III - I
    C) II - I - III D) III - II - I
    E) III - I - II


21. Dolaşım sisteminin elemanlarından biri olan
    
    damarlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han-
    gisi yanlıştır?
    A) Kılcal damarlardaki kanın akış hızı diğer da-
    marlara göre daha düşüktür.
    B) Kan basıncının en yüksek olduğu damar
    çeşidi atardamarlardır.
    C) Damarlardaki kan basıncı ile kanı akış hızı
    arasında ters orantı vardır.
    D) Atardamarlarda genel olarak oksijence
    zengin kan bulunur.
    E) Toplardamarların duvar kalınlığı atarda-
    marlardan azdır.

16 B 17 A 18 D

Kan ile Vücut   Hücreleri   Arasındaki  Madde   Alış    Verişi

Vücut

Dışarı net sıvı çıkışı hücresi

25 mm Hg

40 mm Hg

15 mm Hg 25 mm Hg

DOKULAR ARASI

SIVI

Kılcalın

atardamar ucu

Kılcalın

Kan akış yönü toplardamar ucu

: Kan basıncı

: Kanın osmotik

basıncı

� Kan ile vücut hücreleri arasındaki madde alış verişi kılcal damarlarda gerçekleşir.

� Madde alış verişinde etkili olan iki farklı basınç vardır. Bunlar kan basıncı ile

kanın osmotik basıncıdır.

� Kan    Basıncı: Kalbin kanı pompalaması ile oluşan basınçtır. Moleküllerin kan-

dan doku sıvısına doğru geçmesini sağlar.

Atardamar ucundan toplardamar ucuna doğru kan basıncı azalır

(40 mmHg $ 15 mmHg).

� Kanın Osmotik Basıncı: Albumin, globulin ve fibrinojen büyük moleküllü pro-

teinler olduğu için kılcal damarlardan çıkamazlar. Bu nedenle kılcal damar için-

de osmotik basınç oluşur. Bu basıncın etkisi ile doku sıvısında bulunan mole-

küller kana geçer.

Kanın osmotik basıncı kılcal damar boyunca sabittir

(25 mmHg $ 25 mmHg)

� Bu iki basıncın etkisiyle kılcal damarlarda süzülme ve emilim olayları gerçekleşir.

a.  Süzülme

� Kılcalların atardamar ucunda kan basıncı > kanın osmotik basıncı (fark 15

mmHg) olduğundan kandaki su ve çözünmüş maddeler önce doku sıvısına,

sonrada doku hücrelerine geçer.