Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı B 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ

28. Sol karıncıktan çıkıp sağ kulakçığa dönen
    kan aşağıdaki kılcaldamarların hangisinden
    geçemez?
    A) Böbrek kılcalları
    B) Beyin kılcalları
    C) Mide kılcalları
    D) Karaciğer kılcalları
    E) Alveol kılcalları


29. Karaciğer ile bağlantılı olan,
    a. karaciğer atardamarı,
    b. kapı toplardamarı,
    c. karaciğer toplardamarı
    yapıları ile ilgili,
    I. a'daki üre miktarı c'den çoktur.
    II. b ve c'deki kanın oksijen derişimi yük-
    sektir.
    III. Tok bir bireyde b'deki glikoz miktarı
    c'dekinden çoktur.
    yargılarından hangileri doğrudur?
    A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
    D) I ve III E) I, II ve III


30. Böbrek atardamarındaki,
    I. glikoz,
    II. oksijen,
    III. üre
    moleküllerinden hangilerinin derişimi böb-
    rek toplardamarından yüksektir?
    A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
    D) II ve III E) I, II ve III


31. Memelilerde, atardamarları toplardamarlara
    bağlayan kılcaldamarlar boyunca, kan basıncı
    azalmayıp sabit kalsaydı,
    I. Çözülen maddelerin kılcaldamardan doku
    sıvısına daha kolay geçmesi
    II. Metabolizma atıklarının kılcaldamarlara
    daha kolay geçmesi
    III. Doku sıvısının kılcaldamarlara daha kolay
    geçmesi
    IV. Doku sıvısı miktarının azalması
    durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi
    beklenirdi?
    A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
    D) III ve IV E) II, III ve IV
    (2000 – ÖSS)

25 B 26 D 27 D

Bu damarların karaciğer ile bağlantıları aşağıda verilmiştir.
• Aorttan ayrılan karaciğer atardamarı oksijence zengin kanı karaciğere getirir.
• Kapı toplardamarı sindirim organlarından (ince bağırsak, mide, kalın bağırsak,
dalak ve pankreas) aldığı kanı karaciğere getirir.
• Karaciğerden ayrılan karaciğer toplardamarı ise alt ana toplardamara bağlanır.

Karaciğer toplardamarı Karaciğer atardamarı

Sindirim kanalı

Alt ana
toplardamar

Aort

Karaciğer

Kapı toplardamarı

Oksijence fakir kan

Karbon dioksit derişimi çok

Üre derişimi çok

Zehirli madde derişimi az

Oksijence zengin kan

Karbondioksit derişimi az

Amonyak derişimi çok

Zehirli madde derişimi çok

Karaciğer ornitin döngüsü ile zehirli bir madde olan amonyağı, daha az

zehirli olan üreye çevirir. Bu nedenle karaciğer toplardamarı üre derişiminin en

fazla olduğu damardır.

� Karaciğer glikozu glikojene dönüştürerek ya da glikojenin hidrolizi sonucu gli-
koz oluşturarak kan şekerini ayarlayan organdır.

• Bol karbonhidrat içeren bir öğünden sonra kapı toplardamarından gelen glikozun
  bir kısmı karaciğerde glikojen olarak depolanır. Bu nedenle;

Kapı toplardamarındaki glikoz derişimi > Karaciğer toplardamarındaki glikoz derişimi

• Açlık durumunda karaciğerde depolanan glikojenin hidrolizi sonucu oluşan glikoz
  kana verilir. Bu nedenle;
  Karaciğer toplardamarındaki glikoz derişimi > Kapı toplardamarındaki glikoz derişimi

b. Böbrek
� Böbrekler kanı süzerek idrar oluşturan organlardır. Bu nedenle böbreklerden
geçen kanın atık madde derişimi azalır.

Böbrek toplardamarı Böbrek atardamarı

Oksijence zengin

CO 2 derişimi az

Üre derişimi çok

Atık madde fazla

Oksijence fakir

CO 2 derişimi çok

Üre derişimi az

Atık madde az

Böbrek

Vücuttaki üre miktarının minimum olduğu damar böbrek toplardamarıdır.