Örnek Sorular
Palme Yayınevi3.Ünite / EKOLOJİ
- Orman yangınları,
I. topraktaki organik madde miktarının art-
ması,
II. doğal yaşam alanlarının tahrip olması,
III. erozyon miktarının artması
durumlarından hangilerine neden olabilir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III- Bilim insanları, erozyon nedeniyle ülkemizden
her yıl Kıbrıs Adası büyüklüğünde bir toprak
parçasının kaybolduğunu belirtmektedirler.
Bunun doğrudan nedeni;
I. küresel iklim değişikliği,
II. meraların tahrip edilmesi,
III. toprağın yanlış kullanılması,
IV. ormanların yok edilmesi
olaylarından hangileridir?
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III
D) I, II ve III E) II, III ve IV- Aşağıdaki ülkelerden hangisinde yaşayan
bir kişinin ortalama ekolojik ayak izi diğer-
lerinden daha fazladır?
A) Malezya
B) Türkiye
C) ABD
D) Libya
E) Özbekistan
103 C 104 D 105 EIII. ORMAN YANGINLARI
� Orman yangınlarının en önemli nedeni insandır. Oluşan yangınların büyük bir
kısmı insan kaynaklı olmakla beraber yıldırım düşmesi, yüksek sıcaklık ve ya-
nardağ patlaması gibi doğa olayları da yangınlara neden olabilmektedir.
� Orman yangınları ağaçların yok olmasına, ekolojik dengenin bozulmasına,
topraktaki organik maddelerin yitirilmesine ve birçok canlı türün doğal yaşa-
ma alanlarının yok olmasına neden olur. Orman yangınlarının önlenmesi için,
ormanlık alanlarda ateş yakılmamalı, yaz aylarında ormanlara giriş ve çıkışlar
denetlenmelidir.
IV. YABAN HAYATININ TAHRİBİ
� İnsanlar pek çok müdahaleleriyle bilinçli veya bilinçsiz doğal yaşama alanlarının
bozulmasına ya da yok olmasına neden olmaktadır.
� Yaşam alanını kaybeden bazı canlı türlerinin nesli tükenmekte, bazılarının ise
sayısı kontrolsüz olarak artmaktadır. Bu durum ekolojik dengenin bozulmasına
neden olmaktadır.
EKOLOJİK AYAK İZİ
� Ekolojik ayak izi, belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak için oluşturulan
bir yöntemdir. Ekolojik ayak izi tüketilen kaynakların yeniden üretimi ve bu
arada açığa çıkan tüm atıkların geri kazanımı için gereksinim duyulan toplam
kara ve su alanını ifade eder.
� Tüm insan popülasyonunun ekolojik ayak izini tahmin etmenin bir yolu, yeryü-
zündeki ekolojik olarak verimli tüm alanları toplayıp nüfusa bölmektir. Bu he-
saplama kişi başına yaklaşık olarak 17 dönümlük bir üretim alanına karşılık gelir.
Tükettiği kaynaklar nedeniyle 17 dönümden daha fazla alana gereksinim duyan
bir kimse yeryüzündeki kaynakların sürdürülemez payını kullanmaktadır. Örne-
ğin ABD'de deki bir kişi için tipik bir ekolojik ayak izi, yaklaşık 100 dönümdür.
� Ekolojik ayak izinin büyüklüğü, gelir seviyesine bağlı olarak şehir, bölge, ülke
ve kıtalarda farklılık gösterebilir. Örneğin kişi başına ortalama enerji kullanımı,
gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyük oranda farklılık gösterir. ABD, Ka-
nada ya da Norveç'te ortalama bir kişi, Orta Afrika'daki bir kişiden 30 kat daha
fazla enerji tüketir.
KARBON AYAK İZİ
� Yeryüzünde yaşayan her bireyin ulaşımla, ısınmayla, elektrik tüketimiyle ya da
satın aldığı ürünlerle atmosfere yaydığı karbondioksit miktarını gösteren ölçek
karbon ayak izi olarak tanımlanır. Bu ölçek genellikle ton ya da kg olarak ifade
edilir ve bir yıllık zaman dilimi için hesaplanır. Ayrıca diğer sera gazları da kar-
bon ayak izinin hesaplanmasında dikkate alınır.Gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakmak istiyorsak karbon ayak izimizi azaltacak
önlemler almalıyız.