Örnek Sorular
Palme Yayınevi
4.Ünite / CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI
- Aşağıdaki metabolik olaylardan hangisi tüm
bakterilerde ortak olarak gerçekleşir?
A) Fotosentez B) Protein sentezi
C) Oksijenli solunum D) Fermantasyon
E) Kemosentez - Endospor oluşturmuş bir bakteri ile ilgili,
I. Metabolizma hızı çok yavaştır.
II. DNA nükleotit diziliminde herhangi bir de-
ğişim olmamıştır.
III. Olumsuz koşullara rağmen canlılığını de-
vam ettirebilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- Aşağıdaki özelliklerden hangisi tüm bakte-
rilerde ortaktır?
A) Uygun olmayan koşullarda endospor oluş-
turma
B) Kamçısını kullanarak aktif hareket etme
C) Hücre duvarı dışında kapsül bulundurma
D) Sahip olduğu pilus ile başka bir bakteriye
tutunma
E) Hücre duvarına sahip olma - Bakterilerde aşağıdaki olaylardan hangisi
görülemez?
A) Krosing over ile gen alış verişi
B) Bölünerek üreme
C) DNA replikasyonu
D) Konjugasyon ile gen aktarımı
E) Glikozun fazlasının glikojen olarak depo-
lanması
11 B 12 D 13 D
Bakterilerdeki tür içi genetik varyasyon mutasyon ve konjugasyon gibi
olaylarla sağlanır.
� Bazı bakterilerin hücre duvarının dışında polisakkarit yapıda olan kapsül bulu-
nur. Bu yapı bakterilerin yüzeylere tutunmasını ve daha dirençli olmasını sağlar.
Kapsül, hastalık oluşturan bakterilerde daha çok görülür. Örneğin, kapsülsüz
pnömokoklar zararsızken, kapsüllü pnömokoklar zatürre hastalığına neden
olur.
� Bazı bakterilerin yüzeylere ve birbirine tutunmak için pilus denilen kısa uzantı-
ları bulunur. Bu yapılar konjugasyon sırasında iki bakteriyi bir arada tutar.
� Bazı bakteriler kamçılarıyla aktif hareket ederler. Kamçısı olmayan bakterilerde
ise pasif hareket görülür.
� Bazı bakteriler (özellikle çubuk şeklinde olanlar) uygun olmayan ortam koşul-
larında hayatta kalabilmek için endospor oluşturur. Asıl hücre kromozomunu
kopyalarken, bir kopya dayanıklı bir duvar ile çevrelenir. Su oranı çok düşük
olduğundan metabolizma hızı normal hücreye göre çok daha yavaştır. Bu yapı
yüksek ısı, kuraklık ve donma gibi olumsuz koşullara karşı dayanıklıdır. Ortam
koşulları yeniden uygun hale geldiğinde, endospor gelişerek normal bir bakteri
hücresini oluşturur. Normal bakteriler 100°C' de ölürken, endosporlu bakteriler
ölmez. Bu tür bakterileri öldürmek için, 121°C'de 1 atmosfer basınç altında 15
dakika tutmak gerekir. Mikrobiyologlar ortamı, cam malzemeyi ve laboratuvar
gereçlerini sterilize etmek için (endosporları öldüren) otoklav adı verilen basınçlı
bir alet kullanırlar.
� Oksijenli solunum yapan bakterilerde solunum enzimleri mezozom denilen ya-
pılarda ve sitoplazmada bulunur. Mezozomlar hücre zarının sitoplazma içine
katlanması ile oluşmuştur. Mezozomlar ökaryot canlılarda bulunan mitokondri-
lerin görevini yapar.
Bakterilerde endositoz görülmez. Bazı bakteriler hücre dışına enzim sal-
gılayabilir.
Bakteriler
Ortak olarak bulunan yapılar Ortak olmayan yapılar
Hücre zarı
• Hücre duvarı
• Sitoplazma
• DNA ve RNA
• Ribozom
• Enzim sistemi
Kapsül
• Kamçı
• Pilus
• Mezozom
• Endospor
• Klorofil