5.Ünite / MİTOZ BÖLÜNME – EŞEYSİZ ÜREME
� İnterfaz evresinde gerçekleşen bazı olaylar aşağıda verilmiştir :
- G 1 evresi mitotik evrenin bitiminden replikasyonun gerçekleştiği S evresine
kadar geçen süredir. Bu süreçte hücre hacimce artar ve bölünebilme bü-
yüklüğüne gelir. - S evresinde DNA eşlenmesi sonucu kardeş kromatitler oluşur. Bu evrede
kardeş kromatitler sentromer kısımlarından birbirine bağlı haldedir. - G 2 evresi S evresinden mitozun başlangıcına kadar geçen süredir.
G 1 evresinde 2k kadar DNA içeren bir hücrenin G 2 evresindeki DNA
miktarı 4k olur.
- MİTOTİK EVRE
� Mitoz ve sitokinez olmak üzere iki farklı evrede gerçekleşir.
� Mitoz; profaz, metafaz, anafaz ve telofaz olmak üzere dört evrede gerçekleşir.
a. Mitoz (Çekirdek Bölünmesi) :
� Aşağıda diploit hücrelerinde 6 kromozom bulunan (2n = 6) bir hayvan hücresi-
nin interfaz ve mitoz evreleri verilmiştir :
İNTERFAZ
Sentromerler
(sentriol çiftlerini içerir)
Çekirdekçik Çekirdek
zarı
İğ yapısının kutuplarından
birindeki sentrozom
Kromatin (eşlenmiş halde) • Hücrede büyüme ve hacimce artış görülür.
- ATP ve protein sentezi gibi olaylar hızlanır.
- Mitokondri gibi organellerin sayısı artar.
- Hayvan hücrelerinde sentrozom eşlenir.
- DNA kendini eşler ve kardeş kromatitler oluşur.
PROFAZ
BAŞLANGICI
İğ ipliği Sentromer
İki kardeş kromatit içeren kromozom
Sentrozom • Kromatin iplikler kısalıp yoğunlaşarak kromozom adını
alır. İki kardeş kromatitden oluşan kromozomlar bu ev-
rede görülebilir hale gelir.
• Kardeş kromatitler sentromer adı verilen bölgeden bir-
birine bağlıdır.
• Çekirdekçik eriyerek kaybolur.
• Sentromerde herbir kromatit için kinetokor olarak ad-
landırılan protein yapı vardır.
• İnterfazda eşlenen sentrozomlar, bu evrede hücrenin zıt
kutuplarına doğru hareket eder ve aralarında iğ iplikleri
(mikrotübül) oluşur.
• Çekirdek zarı eriyerek kaybolur.
• Bu evrenin sonuna doğru iğ iplikleri kinetokor bölgele-
rinden kromozomlara bağlanır.
Bu evredeki eşlenmiş bir kromozomda bir
sentromer, iki kromatit ve iki kinetokor bulunur.
SONU
Çekirdek
zarı parçaları
Kinetokora bağlı
olmayan iğ iplikleri
Kinetokor Kinetokora bağlı iğ iplikleri