Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

5.Ünite / MİTOZ BÖLÜNME – EŞEYSİZ ÜREME

17. Kanserle ile ilgili,
    I. Hücrelerin kontrolsüz bir biçimde bölün-
    mesi sonucu oluşur.
    II. Her bir gendeki mutasyon kansere neden
    
    olabilir.
    III. Oluştuğu dokudan daha uzak dokulara
    
    yayılmasına metastaz denir.
    yargılarından hangileri doğrudur?
    A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
    D) I ve III E) I, II ve III

18.

X

Y

Z

2n

İnterfaz

Mitoz

Yukarıdaki  şema    ile ilgili,

I.   X'in   DNA kütlesi,    Y'nin   iki katıdır.

II.  Y  ve  Z'nin   gen çeşitleri   farklı  olabilir.

III.     X  diploit,    Z    haploit    kromozom    yapısında-

dır.

ifadelerinden   hangileri   doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

19. Bir insan epitel hücresinin hücre döngüsün-
    de, aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleş-
    mez?
    A) Kromozomların ekvatoral düzlemde sıra-
    lanması
    B) Sitokinezin gerçekleşmesinde mikrofila-
    mentlerin görev alması
    C) Homolog kromozomların kutuplara çekil-
    mesi
    D) İnterfazın S evresinde DNA’nın kendini eş-
    lemesi
    E) Kromatin ipliklerin kromozom şeklinde yo-
    ğunlaşması
    (2014 - LYS)

14 B 15 A 16 E

Kontrol noktalarındaki  protein molekülleri bir     önceki  evrede  olaylar ta-

mamlanmadan sonraki evrenin başlamasını engeller.   Böylece kusurlu hücrele-

rin üretimi engellenir.

� Büyüme faktörleri, hücre yoğunluğu ve tutunma zorunluluğu hücre bölünmesi-

ni  etkileyen   faktörlerdir.

� Hücrelerin bölünebilmesi için ortamda yeterli miktarda büyüme faktörünün bu-
lunması gerekir. Büyüme faktörü, belirli vücut hücreleri tarafından salgılanan

ve diğer hücreleri bölünmeye sevk eden bir proteindir. Her hücre tipi belirli bir
ya da birkaç çeşit büyüme faktörüne özgül cevap verir.

� Büyüme faktörlerinin etkisiyle bölünüp çoğalan doku hücreleri belirli bir yoğun-
luğa ulaştığında çoğalma durdurulur. Bu olaya yoğunluğa bağlı inhibasyon
(durma) denir. Bazen büyüme faktörleri yeterli düzeyde olmasa da hücreler

bölünmeye devam eder. Çünkü bu hücreler "dur" sinyallerine cevap vermez.
Hücre döngüsü kontrolden çıkar.
Kontrolsüz Hücre Bölünmesi (Kanser)

� Normal bir vücut hücresinde hücre döngüsü belirli genler tarafından düzenle-
nir. Bazı mutasyonlar bu genlerin etkinliğini değiştirerek kansere yol açabilir.
Bu mutasyonlar kendiliğinden rastgele oluşabileceği gibi virüsler, bazı kimyasal
maddeler, X ışını, radyasyon gibi bir takım faktörler yoluyla da meydana gelebi-
lir.

� Normal bir hücrenin bölünme programının bozulması ile anormal bölünen kan-
ser hücreleri meydana gelir. Kanserli hücrelerin normal hücrelere göre yapı ve
fonksiyonlarında değişmeler gözlenir. Bu hücrelerin çekirdekleri büyüktür, kro-
mozomlarında sayıca farklılıklar ve bozulmalar görülür. Ayrıca DNA–RNA oran-
larında da düzensizlikler meydana gelir. Sonuçta hücrelerde anormal bölünme,

beslenme ve fonksiyon bozuklukları ortaya çıkar.

� Vücudun bağışıklık sistemi kanserli bir hücreyi genelde ortadan kaldırır. Ancak
vücut bağışıklık sistemi ile yok edilemeyen kanser hücrelerinin bölünerek oluş-
turduğu hücre kitlesine tümör denir. Sürekli oluştuğu dokuda kalan ve etrafa
yayılmayan tümörlere iyi huylu tümör adı verilir. İyi huylu tümörlerin çoğu önemli
sorunlara neden olmazlar ve ameliyatla vücuttan tamamen alınabilirler.

� Oluştuğu dokudan kan ve lenf yoluyla vücuttaki farklı bölgelere yayılan ve gelişen
tümörlere ise kötü huylu tümör adı verilir. Kötü huylu tümörlerin başlangıç böl-
gesinden ayrılarak farklı doku ve organlara yayılmasına metastaz denir. Eğer bir

tümör metastaz yaparsa, yüksek enerjili radyasyon ve toksik ilaçların kullanıldığı
kemoterapi uygulaması yapılır.

� Kanserli hücreler anormal beslendikleri için oluştukları dokunun fonksiyonunu

bozarlar. Kanserleşen hücrelerin dokunun yapısını bozmasından dolayı doku

görevini yapamaz ya da yetersiz yapar. Erken teşhis ve tedavinin yapılamaması

durumunda ise dokulardaki bu fonksiyon bozukluğu canlının ölümüne yol aça-
bilir.