Örnek Sorular
Palme Yayınevi
5.Ünite / MİTOZ BÖLÜNME – EŞEYSİZ ÜREME
- Farklı canlılarda gerçekleşen,
I. konjugasyon,
II. tomurcuklanma,
III. rejenerasyon,
IV. tohumla
olaylarından hangilerinde oluşan bireylerin
değişen ortam koşullarına uyum yeteneği
fazladır?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
- Rejenerasyon örnekleri olan,
I. kırılan kemiğin kaynaması,
II. planaryanın kopan bir parçasından yeni
bir planaryanın oluşması,
III. kertenkelenin kopan kuyruğunun yenilen-
mesi,
IV. deniz yıldızının kopan kolundan yeni bir
deniz yıldızının gelişmesi
olaylarından hangileri eşeysiz üremeyi sağ-
lar?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
- Hayvanlar alemine ait olan,
I. planarya,
II. deniz yıldızı,
III. kertenkele
canlılarının rejenerasyon yeteneklerinin
çoktan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden
hangisinde verilmiştir?
A) I - II - III B) I - III - II
C) II - I - III D) II - III - I
E) III - II - I
23 D 24 E 25 C
- Rejenerasyon
� Süngerlerde, planarya gibi yassı solucanlarda, bazı solucanlarda ve derisi di-
kenlilerde kopan vücut kısımlarının kendini tamamlayarak yeni bireyleri oluş-
turma biçimidir. Aşağıda planaryadaki rejenerasyon gösterilmiştir.
Planaryada rejenerasyon
� Derisi dikenli hayvanlarda rejenerasyon yeteneği çok gelişmiştir. Örneğin deniz
yıldızları parçalara bölünürse, bir kol ve merkezi diskin beşte birini içeren her
parça rejenerasyon ile yeni bir bireyi oluşturabilir.
Genel olarak canlının gelişmişlik düzeyi ile rejenerasyon yeteneği ara-
sında ters orantı vardır. Gelişmişlik düzeyi arttıkça rejenerasyon yeteneği azalır.
Rejenerasyonda mitoz bölünme ve farklılaşma görülür.
- Sporla Üreme
� Sporla üreme, olumsuz koşullara dayanıklı, sağlam bir örtü kaplı olan ve spor
olarak adlandırılan özelleşmiş hücreler ile olur.
� Tek hücreli canlılarda, mantarlarda, tohumsuz bitkilerde ve bazı omurgasız
hayvanlarda görülür.
� Sporlar mitoz veya mayoz bölünme sonucu oluşabilir.
� Mantarların eşeysiz üreme sırasında her spor kesesinde, mitoz bölünme ile
binlerce haploit spor oluşur. Olgunlaşan sporlar, spor keselerinin patlaması ile
serbest kalır. Uygun ortamda çimlenerek yeni mantarların oluşmasını sağlar. - Bal Arılarında Üreme ve Partenogenez
� Partenogenez, döllenmemiş yumurta hücresinden yeni bir bireyin meydana
gelmesini sağlayan eşeysiz bir üreme biçimidir. Eklem bacaklı canlılardan arı-
larda, karıncalarda, su pirelerinde ve yaprak bitkilerinde görülür. Ayrıca bazı
balık, kurbağa, sürüngen ve kuş türlerinde de görülebilir.
� Bal arılarında dişi arılar eşeyli üremeyle, erkek arılar eşeysiz üremeyle (parteno-
genez) oluşur.
� Bir kovanda kraliçe arı, işçi arılar ve erkek arılar olmak üzere üç tip arı bulunur.
� Dişi arılar (kraliçe ve işçi) diploit (2n), erkek arılar ise haploit (n) kromozoma
sahiptirler.
� Kraliçe ve erkek arılar üremeye katılırken, kısır olan işçi arılar üremeye katılmaz-
lar. İşçi arılar bal üretimi, larvaların beslenmesi ve kovanın bakımından sorum-
ludurlar.