Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

5.Ünite / MİTOZ BÖLÜNME – EŞEYSİZ ÜREME

33. Aşağıda bazı canlılar ve bu canlılarda gerçek-
    leşen üreme biçimleri verilmiştir.

Yapılan eşleştirmelerden hangisi doğru de-
ğildir?
A) Mantar – Sporlanma
B) Menekşe – Vejetatif
C) Domates – Tohum
D) Patates – Tomurcuklanma
E) Paramesyum – İkiye bölünme

34. Aşağıdaki şekilde, bal arılarında üreme şemati-
    ze edilmiştir.

Kraliçe arı

Erkek arı

Erkek arı

Spermler

Döllenme

Yumurtalar

Döllenmeden gelişme

Zigot

Dişi embriyo

İşçi

arı

Kraliçe

arı

Bal arılarının üremesinde; yumurta hücreleri

mayoz, spermler mitoz bölünme ile meydana

getirilmektedir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlış-
tır?
A) Kraliçe arının yumurtaları n kromozomlu-
dur.
B) Erkek arılar n kromozomludur.
C) Kraliçe arı 2n kromozomludur.
D) İşçi arılar 2n kromozomludur.
E) Erkek arıların spermleri 2n kromozomlu-
dur.
(2013 - LYS)

29 D 30 C 31 A 32 D

6. Vejetatif Üreme:
   
   � Gövdeler, yapraklar ve kökler vejetatif organlardır ve bitkinin üreme organlarını
   oluşturan çiçeklerden ayrılırlar. Vejetatif organların mitoz bölünmesi ve farklılaş-
   ması sonucu yeni bitkilerin üretilmesine vejetatif üreme denir.
   
   � Vejetatif yolla oluşan yavru bireyler ana bitkiyle ve birbirleriyle aynı genetik ya-
   pıya sahiptir ancak bağımsız bireylerdir.
   � Bitkilerde sürünücü gövde, yumru gövde, rizom gövde gibi yapılarda bulunan
   büyüme dokuları vardır. Bu büyüme dokularından gelişen fideler yeni bireyi
   oluşturur. Çilekte sürünücü gövdeyle, ayrık otunda da rizom gövdeyle, patates
   gibi bitkilerde yumru gövde ile vejetatif üreme olur.
   
   � Vejetatif üremenin tarımsal sektörde ve bahçecilikte uygulamalarından biri de
   çelikle üremedir. Bir bitkinin yaprak, gövde ya da kökten alınan ve “çelik” adı
   verilen bitki parçalarının ana bitkiden kesilerek ayrılıp uygun koşullarda başka
   
   bir yerde köklendirilerek yeni bir bitkiye gelişmesine “çelikle üretim” adı verilir.
   
   Bu yolla üretilen bitkilere cam güzeli, begonya, afrika menekşesi gibi saksı bit-
   kileri ile kavak, söğüt, erik, elma, ayva, asma gibi bitkiler örnek olarak verilebilir.
   � Çelikle vejetatif üretmenin başka bir şekli de aşılamadır. İki bitki parçasının bir
   bitkiymiş gibi kaynaşıp büyüyecek şekilde birleştirilmesi tekniğine aşılama
   denir. Bu yöntemde bitkinin alt kısmını ve kökünü meydana getiren bölümüne
   
   “anaç”, bitkinin üst kısmını meydana getiren ve anaca eklenen bölümüne ise
   “aşı” (kalem) adı verilir.

Aşılamada, aşı, aşıya ait

demet kambiyumu

anacın demet

kambiyumuna bitişik

şekilde bağlanır.

Aşı

Anaç

�    Aşılama    tekniği ile  farklı türlerin    ya   da  aynı    türe    ait     farklı çeşitlerdeki    en   iyi    

özelliklerin    tek  bir     bitki   de  birleştirilmesi    sağlanır.   Örneğin üstün   kaliteli    üzüm    

üretiminde  kullanılan  meyve   kalitesi    yüksek  aşı,     topraktaki hastalık    etkenleri-

ne   dayanıklı  anaca   uygulanır.  Çünkü   meyvenin    kalitesi    aşının  genleri tarafından  

belirlenir. Aşılama tekniği ile  kolay  yöntemlerle çoğaltılamayan  tür  ve  çeşitlerin 

ortadan kalkması    önlenir.

� Bitkiler daldırma yöntemiyle  de   vejetatif  üretilebilirler.    Daldırma        ile  üretimde,  

ana  bitkinin   genç    bir  dalı    ana     bitkiden   ayrılmadan  yalnız  uçları  hava    ve   ışık    ala-

cak  şekilde    bükülüp toprağa gömülür.    Gömülen kısım   köklendiğinde,  ana  bit-

kiden   ayrılarak   yeni     bir     bitki   elde    edilir.    Daldırma    çelikleri   güç  köklenen   ve   to-

humla   üretimi zor  olan    bitkilerin yetiştirilmesinde   kullanılır. Portakal,   mandalina,