Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

7.Ünite / KALITIM

72. Aşağıda soy ağacında renk körü bireyler koyu
    
    renkli olarak verilmiştir.

1 2

34

: Dişi birey^5

: Erkek birey

Numaralı bireylerden hangisinin renk körlü-
ğü ile ilgili genotipi bulunamaz?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

73. Aşağıdakilerden hangisi insanda X'e bağlı
    çekinik kalıtımın özelliklerinden biri değildir?
    A) Özelliği gösteren erkek bireyin kız çocuk-
    larının hepsinde özellik ortaya çıkarken,
    
    hiçbir erkek çocuğunda ortaya çıkmaz.
    B) Özelliğin erkek bireyde ortaya çıkabilmesi
    için çekinik allelin tek bir kopyası yeterlidir.
    C) Özelliği gösteren dişi bireyin erkek çocuk-
    larının hepsinde özellik ortaya çıkar.
    D) Heterozigot olan dişi bireyin erkek çocuk-
    larında özelliğin %50 oranında ortaya çık-
    ması beklenir.
    E) Özelliğin dişi bireyde ortaya çıkabilmesi
    için bireyin çekinik homozigot olması gere-
    kir.

(2010 – LYS)

74. Renk körlüğü bakımından annenin taşıyıcı,
    babanın sağlam olduğu bir ailede çocuk-
    ların genotipi aşağıdakilerden hangisi gibi
    olamaz?
    A) XRXr B) XRY C) XrXr
    D) XrY E) XRXR

69 A 70 D 71 C

Renk körü baba, renk körü ile ilgili aleli

kızlarının hepsine aktarır; oğullarının

hiçbirisine aktarmaz. Anne homozigot

sağlam olduğunda kızlar normal

fenotipte olacaktır; fakat, renk körü

hastalığının taşıyıcısı (XRXr) olacaklardır.

Eğer taşıyıcı bir birey renk körü

olmayan normal bir erkekle evlenecek

olursa, bu çiftin kızları %50 şansla

anneleri gibi taşıyıcı olacak; erkek

çocukları ise %50 şansla renk körü

olacaktır.

(a) (b)

XRXR × XrY

XRXrXRY

XR XRXrXRY

XR

Yumurtalar

XRXr × XRY

XRXr XrY

XR XRXRXRY

Xr

Yumurtalar

Xr Y Sperm XR Y Sperm

Eğer taşıyıcı bir birey renk körü bir

erkekle evlenecek olursa, cinsiyetine

bakmaksızın, doğacak her çocuk %50

şansla renk körü olacaktır. Normal

fenotipte sahip kız çocuklarının hepsi

taşıyıcıdır; oysa renk körü olmayan

normal fenotipe sahip erkekler, çekinik

alele sahip değildir.

(c)

XRXr × XrY

XrXr XrY

XR XRXrXRY

Xr

Yumurtalar

Xr YSperm

• Anne renk körü ise erkek çocuk kesin renk körü olur. Kız çocukta renk körlüğü
  
  geni mutlaka bulunur.
  • Baba renk körü ise kız çocukta renk körlüğü geni mutlaka bulunur. Erkek ço-
  cuğun renk körlüğü durumu ile ilgili yorum yapılamaz.
  • Kız çocuk renk körü ise baba kesin olarak renk körüdür. Annede renk körlüğü
  
  geni mutlaka bulunur.
  • Erkek çocuk renk körü ise annede renk körlüğü geni mutlaka bulunur. Babanın
  renk körlüğü durumu ile ilgili yorum yapılamaz.

Renk    körlüğü bakımından  taşıyıcı    

anne    ile  sağlam babanın renk     körü   

bir çocuğunun   olma    olasılığı   kaçtır?

ÖRNEK

P:   (~)XRXr x XRY(})

G:  1/2 XR  1/2 Xr   x   1/2    XR  1/2 Y

F 1 :   1/4 XRXR    1/4 XRXr     1/4    XRY  1/4    

XrY

Yukarıda    görüldüğü   gibi     bu  ailenin    

renk    körü    bir  çocuğunun  olma    ola-

sılığı  1/4'tür.

ÇÖZÜM