Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

3.Bölüm / Modern Genetik

81. X'e bağlı baskın bir genle belirlenen bir has-
    talık ile ilgili,
    I. Bu hastalığa sahip bir dişinin sağlıklı ço-
    cukları olamaz.
    II. Erkek çocuklar hastalıkla ilgili geni sade-
    ce annesinden alabilir.
    III. Bu hastalığa sahip bir dişinin homozigot
    
    genotipte olma ihtimali 1/2'dir.
    
    ifadelerinden hangileri doğrudur?
    A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
    D) I ve III E) II ve III


82. Aşağıdaki soyağaçlarının hangisinde kalıtı-
    lan çekinik özellik, X kromozomu üzerinde
    taşınıyor olamaz?

A) B)

C) D)

E)

özelliği gösteren dişi

birey

özelliği gösteren erkek

birey

özelliği göstermeyen

dişi birey

özelliği göstermeyen

erkek birey

(2013 – YGS)

83. İnsanlarda X kromozomu üzerindeki baskın
    bir genle kalıtılan bir özellikle ilgili,
    I. Bu özellik yavrulara sadece anneleri tara-
    fından aktarılır.
    II. Bu özelliği gösteren dişi bireyler iki farklı
    genotipe sahip olabilir.
    III. Bu özelliğe sahip bir dişi bireyin, çekinik
    özelliği gösteren bir çocuğunun olma ola-
    sılığı yoktur.
    ifadelerinden hangileri doğrudur?
    A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
    D) II ve III E) I, II ve III
    (2016 – YGS)
    78 C 79 C 80 B

A    kan     grubunda   renk     körü    olmayan    

bir  anne   ile  B   kan     grubunda   renk    

körü    bir  babanın    0    kan     grubunda   

renk    körü    bir  erkek  çocukları   doğ-

muştur. Bu   aile    ile     ilgili  aşağıdaki  

soruları    cevaplayınız.

a)   Anne   ve   babanın    genotiplerini   

bulunuz.

b)   Bu ailenin A    kan     grubunda   renk    

körü     bir     kız     çocuğunun  doğma   

olasılığını hesaplayınız.

ÖRNEK

a)   Bu ailede  0    kan     grubunda   renk    

körü    bir  erkek  çocuğun doğa-

bilmesi için     annenin    A0XRXr, 

babanın ise  B0XrY   genotipinde    

olması  gerekir.

b)  

P:   A0  x   B0

G:  1/2 A   1/2 0    1/2    B   1/2 0

F 1 :   1/4 AB  1/4 A0   1/4    B0   1/4     00

P: XRXr x XrY

G:  1/2XR   1/2 Xr 1/2  Xr  1/2 Y

1/4 XRXr    1/4     XrXr                1/4     XRY 1/4     XrY

Bu  ailenin A   kan     grubunda    bir     çocu-

ğunun   olma    ihtimali    1/4,     renk   körü    

bir  kız     çocuklarının   olma    ihtimali    de  

1/4'tür.    Buna    göre    bu   ailede A    kan    

grubunda    renk     körü    bir     kız     çocuğun    

doğma   ihtimali    1/4.1/4 = 1/16'dır.

ÇÖZÜM

c. Bozuk Dentin

� X kromozomunun homolog olmayan kısımda taşınan baskın bir genle (XD) belir-
lenir.

� Bu hastalığa sahip bireylerde dişteki dentin maddesi tam oluşmadığı için çarpık
diş yapısı görülür.

� XD bozuk dentin, Xd normal olma genidir.

Bozuk dentin hastalığı bakımından dişi ve erkek bireylerin fenotip ve genotip durumları

XD: Bozuk   dentin

Xd: Normal  gen

Cinsi-

yet

Fenotip Genotip

Dişi

Bozuk   dentin  (Homozigot) XDXD

Bozuk   dentin  (Heterozigot) XDXd

Normal XdXd

Erkek

Bozuk   dentin XDY

Normal XdY

Sağlam  bir  anne   ile  bozuk  dentinli    

bir  babanın    doğacak kız  ve  erkek  

çocuklarının    bozuk   dentinli    olma    

olasılığı   kaçtır?

ÖRNEK

P:   (~)XdXd x XDY(})

G:  1   Xd x     1/2    XD      1/2 Y

F 1 :   1/2 XDXd     1/2    XdY

Yukarıda    da   görüldüğü  gibi     bu  aile-

nin  erkek  çocukları   normal  iken,   kız 

çocukları   bozuk   dentinli    olur.

ÇÖZÜM