Örnek Sorular
Palme Yayınevi
7.Ünite / KALITIM
- Diploit hücrelerinde 20 kromozom bulundu-
ran dişi bir memeli türüne ait olan,
I. 9 + X,
II. 8 + X,
III. 9 + XX
gametlerinden hangileri ayrılmama sonucu
oluşmuştur?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- Aşağıdaki soyağacı, bir ailedeki bireylerin, X
kromozomu üzerindeki çekinik bir alelle kalıtı-
lan renk körlüğü hastalığıyla ilgili fenotiplerini
göstermektedir.
?
12 3
??
: Renk körü
erkek birey
: Normal
erkek birey
: Renk körü
olmayan dişi
birey
Buna göre, numaralanmış bireyler ve bu
bireylerin sağlam fenotipteki bireylerden
olacak çocuklarıyla ilgili olarak aşağıdaki
yorumlardan hangisinin doğruluğu kesin
değildir?
(Mutasyon oluşmadığı kabul edilecektir.)
A) 1. bireyin kız çocukları renk körü olmaz.
B) 2. bireyin normal fenotipteki kız çocukları-
nın tümü taşıyıcıdır.
C) 2. bireyin annesi bu özellik yönünden taşı-
yıcıdır.
D) 3. bireyin normal olmasını sağlayan gen,
annesinden geçmiştir.
E) 3. bireyin erkek çocuklarının hiçbirinde
renk körlüğü görülmez.
(2012 – LYS)
99 D 100 B 101 D
n + 1n + 1n – 1n – 1
Ayrılmama
Ayrılmama
Mayoz I
Gametler
Kromozom sayısı
(a) (b)
Mayoz II
n + 1n – 1n n
Mayoz I’de homolog kromozomların
ayrılmaması
Mayoz II’de kardeş
kromatidlerin ayrılmaması
Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen ayrılmama olayı sonucunda kromozom
sayısı (n + 1) ya da (n – 1) olan gametler oluşur.
� Ayrılmama olayı hem otozomlarda hem de gonozomlarda olabilir.
a. Otozomlarda Ayrılmama:
� Genellikle 13, 18, 21 ve 22. kromozom çiftlerinde görülür. En fazla ayrılmamaya
- kromozom çiftinde rastlanır.
� Genelde 40 yaşın üstündeki kadınlarda 21. kromozom çiftinin ayrılmaması so-
nucunda 24 ve 22 kromozomlu yumurtalar oluşur. 24 kromozomlu yumurtalar
normal bir spermle döllendiğinde 47 kromozomlu dişi ya da erkek çocuklar olu-
şur. 22 kromozomlu yumurtaların normal bir spermle döllenmesiyle oluşan 45
kromozomlu zigot ise ölür.
(^) Parent: (~) 44 + XX 44 + XY (})
1. 23 + X 3. 22 + X
Gametler:
21 + X 4. 22 + Y
Otozomlarda
ayrılmama
1 ve 3 döllenirse: 45 + XX (Mongol dişi)
1 ve 4 döllenirse: 45 + XY (Mongol erkek)
2 ve 3 döllenirse: 43 + XX (Ölür)
2 ve 4 döllenirse: 43 + XY (Ölür)